Page 141 - AllbertEstens
P. 141

không gian ngoài bôn yếu tô" nước, lửa, yiông khí và đất [9]*; từ




                                                     này gần đây lại được R.R. Caldwell, R. Dave và P.J. Steinhardt



                                                     sử  dụng  để chỉ  một trường lượng tử  động lực có tính  đẩy hấp




                                                     dẫn [10].


                                                                                                                                                                                                                                    $


                                                                       Đã  có  nhiêu  mô  hình  khác  nhau  được  đê  ximt  cho



                                                      quintessence.  Trong  những  mô  hình  đơn  giản  nhất,  người  ta




                                                     đưa ra một trường vô hướng mà năng lượng của nó thay đổi rất




                                                     chậm  gần  giống  như  năng  lượng  chân  không  (không  đổi).  Ý



                                                      tưởng  này  lấy  từ  lý  thuyết  lạm  phát  trong đó  "trường vũ  trụ”




                                                      được  gọi là  trường inílaton  nói  trên.  Điểm  khác  nhau  chủ yếu




                                                      giữa  trường  quintessence  và  trường  inflaton  là  trường



                                                      quintessence yếu hơn trường inflaton râ't nhiều.






                                                                       Khác  với  năng  lượng  chân  không  (mô  hình  dùng  A),



                                                      quintessence  gia  tốc  sự nở của  vũ trụ ít hơn.  Đây là chỗ để so




                                                      sánh hai lý thuyết,  song cho tới nay, với các sô" liệu có được, sự




                                                      phân  biệt  vẫn  chưa  đủ  rõ  rệt  về  mặt  thống  kê,  mặc  dầu



                                                      quintessence tỏ ra nhất quán hơn với các sô" liệu đã có (xem hình




                                                      9).





                                                                       Những  nghiên  cứu  về  quintessence  trong vũ  trụ  học  đã




                                                      đặt ra yêu cầu xác định một cơ sỏ vật lý hạt cho quintessence.

                                                           t               «  r                                       «                  •                            •         r          •                     A

                                                      Đây cũng là  một hướng nghiên cứu hấp  dẫn nhưng tất cả mới



                                                      chỉ là bước đầu.






                                                                       Ta cũng có thể nói đến công trình vừa công bô" năm 2004



                                                      của một nhóm tác giả ỏ Đại học Washington, Seattle (R. Fardon




                                                      et al., J. Cosmol. Astropart. Phys.  10(2004)005, 2004; D. Kaplan




                                                      et al.,  Phys.  Rev.  Lett., 93,  091801,  2004; giới thiệu trong [11])




                                                      theo đó sự gia tốc của vũ trụ có thể giải thích một phần nếu cho



















                                                      * Từ "quintessence"  thực  ra đã được  đưa  ra sớm hơn  bởi  Plato,  nhà triết học  Hy  Lạp


                                                      thời Cổ đại, để chỉ loại vật chất của bầu trời.






                                                                                                                                                                                                                                            139
   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146