Page 141 - AllbertEstens

không gian ngoài bôn yếu tô" nước, lửa, yiông khí và đất [9]*; từ

này gần đây lại được R.R. Caldwell, R. Dave và P.J. Steinhardt

sử dụng để chỉ một trường lượng tử động lực có tính đẩy hấp

dẫn [10].

$

Đã có nhiêu mô hình khác nhau được đê ximt cho

quintessence. Trong những mô hình đơn giản nhất, người ta

đưa ra một trường vô hướng mà năng lượng của nó thay đổi rất

chậm gần giống như năng lượng chân không (không đổi). Ý

tưởng này lấy từ lý thuyết lạm phát trong đó "trường vũ trụ”

được gọi là trường inílaton nói trên. Điểm khác nhau chủ yếu

giữa trường quintessence và trường inflaton là trường

quintessence yếu hơn trường inflaton râ't nhiều.

Khác với năng lượng chân không (mô hình dùng A),

quintessence gia tốc sự nở của vũ trụ ít hơn. Đây là chỗ để so

sánh hai lý thuyết, song cho tới nay, với các sô" liệu có được, sự

phân biệt vẫn chưa đủ rõ rệt về mặt thống kê, mặc dầu

quintessence tỏ ra nhất quán hơn với các sô" liệu đã có (xem hình

9).

Những nghiên cứu về quintessence trong vũ trụ học đã

đặt ra yêu cầu xác định một cơ sỏ vật lý hạt cho quintessence.

t « r « • • r • A

Đây cũng là một hướng nghiên cứu hấp dẫn nhưng tất cả mới

chỉ là bước đầu.

Ta cũng có thể nói đến công trình vừa công bô" năm 2004

của một nhóm tác giả ỏ Đại học Washington, Seattle (R. Fardon

et al., J. Cosmol. Astropart. Phys. 10(2004)005, 2004; D. Kaplan

et al., Phys. Rev. Lett., 93, 091801, 2004; giới thiệu trong [11])

theo đó sự gia tốc của vũ trụ có thể giải thích một phần nếu cho

* Từ "quintessence" thực ra đã được đưa ra sớm hơn bởi Plato, nhà triết học Hy Lạp

thời Cổ đại, để chỉ loại vật chất của bầu trời.

139