Page 133 - AllbertEstens
P. 133
bằng chứng rất rõ ràng về sự đúng đắn của lý thuyết lạm phát.
Trước hết, chúng ta hãy nói một vài chi tiết vể khám phá
[7]. Hai nhóm thiên văn đã có khám phá này là Nhóm z Cao
(High-Z Team, z ở đây là ký hiệu thường dùng để chỉ độ dịch
chuyển về phía đỏ) và Nhóm Dự án Vũ trụ học Sao Siêu mới
(Supernova Cosmology Project). Nhóm z Cao do Brian p .
Schmidt ỏ các Đài thiên văn Mount Stromlo và Siding Spring
(Úc) thành lập năm 1995. Nhóm Dự án hoạt động dưới sự chỉ
đạo của Saul Perlmutter ở Phòng thí nghiệm Quốíc gia
Lawrence Berkeley (Mỹ) từ nảm 1988.
Vấn đề được các nhóm trên quan tâm là xác định chính
xác hơn khoảng cách tới các thiên hà, một yêu cầu quan trọng
trong việc nghiên cứu vể sự nỏ của vũ trụ. Vào thời kỳ Hubble
phát hiện ra hiện tượng chạy xa nhau ra của các thiên hà,
khoảng cách của các thiên hà khác nhau đã được ước tính trên
cd sỏ cho rằng tất cả các thiên hà đểu có cùng một độ chói thực
(intrinsic brightness); và như vậy các thiên hà sáng sẽ ở gần với
chúng ta, còn các thiên hà mờ thì xa hơn. Điểu này hiển nhiên
chỉ là gần đúng vì các thiên hà còn khác nhau về tính chất, và
hoàn toàn không còn đúng nữa khi các thiên hà ở rất xa (rất trẻ)
được so sánh với các thiên hà gần hơn (già hơn) do không tính
đến các hiệu ứng tiến hóa (evolutionary effects).
I
Quan sát các thiên hà tương đối gần với chúng ta, Hubble
đã tìm ra định luật V = HD. Định luật này không còn đúng nữa
đối với các thiên hà ở xa vì tốc độ nở của vũ trụ thay đổi theo
thòi gian và khoảng không gian xen giữa thiên hà và chúng ta
có thể bị biến dạng nhiểu hơn. Các hiệu ứng tiến hóa này rất
khó tách ra khỏi các hiệu ứng do sự nở của vũ trụ. Do đó, để xác
định chính xác khoảng cách của các thiên hà xa, các nhà thiên
văn đã đi tìm những "nến mẫu" (Standard candle) khác mà độ
chói thực của chúng có thể biết được tốt hơn.
131