Page 47 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

về cải cách kinh tê'- xã hội, ông cho xóa bỏ lực dịch, tức xóa bỏ
chê độ bóc lột nặng nể của chính quyền đô hộ, nhâ't là thòi thuộc
Đường. Lực dịch là chê độ bóc lột nặng nề của chính quyền đô hộ
dưới thời thuộc Đường, gồm cả phần công nạp và phần thuê má.
Hằng năm, các châu, huyện thuộc An Nam phải nộp công cho triều
đình Trường An nhiều lâm, thổ sản quý, nhiều sản phẩm thủ
công... Bên cạnh đó, dân bản xứ còn phải nộp cho bọn quan lại đô
hộ rất nhiều loại thuế như thuế hải sản, thuế nông sản... Bước vào
thòi tự chủ, thế theo nguyện vọng của nhân dân, Khúc Hạo xóa bỏ
hoàn toàn lực dịch và chủ trương “bình quân thuê ruộng..., lập sổ
hộ khẩu, kê rõ họ tên, quê quán, giao cho giáp trưởng (quản giáp)
trông coi”. Việc làm này vừa có ý nghĩa xác lập quyền sỏ hữu tối
cao của chính quyền trung ương đối với đất đai cả nước, vừa có tác
dụng thúc đẩy sản xuất và đề cao tính ưu việt của nhà nước tự
chủ. Cùng với việc xóa bỏ lực dịch, chính sách bình quân thuế
ruộng của Khúc Hạo đã làm giảm nhẹ mức độ đóng góp của nhân
dân, đồng thời xóa bỏ được mâu thuẫn phi lý do chính quyển đô hộ
gây ra trước đó. Bằng cách này, chính quyền tự chủ đã khôi phục
lại vai trò và truyền thống công xã, tạo nên sự hòa hợp thỏa đáng
trong một thể thông nhất giũa nhà nước vói công xã, tức giữa nước
và làng, giữa làng và nước.
Đường lối chính trị của Khúc Hạo có thể tóm gọn trong một
cáu như Khâm định Việt sử thông giám cương mục đã viết: “Chính
sự cốt chuộng khoan dung, giản dị, nhân dân đều được yên vui”.
Từ nhận định đó, có thể nói rằng khoan, giản, an, lạc là nội dung
chủ yếu của chiến lược chính trị ở buổi đầu thòi tự chủ. Khoan
dung là không bắt buộc, khắt khe quá mức đối với dân như bọn
tham quan ô lại đã từng gây thành một tệ nạn lớn dưối thời Bắc
thuộc. Giản dị là không làm phiền hà, nhũng nhiễu nhân dân. An,
lạc (yên vui) là lý tưởng của nếp sống nóng dân nới xóm làng. Có
thể nói rằng đường lối chính trị của Khúc Hạo đã phản ánh mối
quan hệ dân chủ bên trong công xã nông thôn và là môi quan hệ

49