Page 42 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

và những bạn bè chí thiết người cùng quê như Đỗ Anh Hàn, Bò
Phá Cần., khỏi binh chông lại nhà Đường.
Đến năm 791, theo kế của Đỗ Anh Hàn, anh em Phùng Hưng
đã dẫn quân tiến xuống Tông Bình, vây chặt phủ thành đô hộ.
Viên quan cai trị người Hán là Cao Chính Bình bị thua luôn, lo sợ
phẫn uất thành bệnh ở lưng mà chết. Phùng Hưng chiếm được
thành Tông Bình, tổ chức lại việc cai trị mong xây dựng quyền tự
chủ lâu dài. Theo Giao Châu ký, Phùng Hưng coi chính sự được 7
năm rồi mâ't. Quân sĩ lập con Phùng Hưng là Phùng An lên nối
ngôi. Dân chúng ái mộ Phùng Hưng mới lập đền thờ và tôn ông là
Bô' Cái Đại Vương, bởi vì dân ta gọi cha là bô", mẹ là cái, nghĩa là
tôn Phùng Hưng lên làm bậc cha mẹ. Đền thò Bô' Cái Đại Vương
nay ỏ phường Thịnh Quang, Hà Nội. Còn đất Đường Lâm (Ba Vì,
Hà Nội ngày nay) đến nay vẫn được mệnh danh là đâ't Hai Vua,
chỉ Phùng Hưng và Ngô Quyền.

Dương Thanh
Dương Thanh vốn là tù trưởng địa phương, giỏi võ nghệ, người
châu Hoan, là thủ lĩnh nghĩa quân chông quân đô hộ nhà Đường.
Từ cuối t.hê kỷ VIII đến đầu thế kỷ IX, để củng co’ ách thông trị,
nhà Đường chia đất nước ta làm 12 châu, đứng đầu mỗi châu là
một viên quan thứ sử. Với thủ đoạn gọi là “ràng buộc”, nhà Đường
ra sức mua chuộc một bộ phận tầng lớp trên người bản địa nhằm
đối phó với phong trào nổi dậy chống ách đô hộ của dân ta. Nhiều
hào trưởng người địa phương đã được cử làm thứ sử đứng đầu một
châu, trong đó Dương Thanh lĩnh chức Thứ sử châu Hoan.
Tuy chính quyền đô hộ ngoại bang được nối rộng với sự tham
gia của một sô' hào trưởng bản địa, nhưng do chính sách áp bức
khắc nghiệt của nhà Đường, dân ta bị bóc lột, vơ vét của cải, còn
binh lính người Việt thì bị bắt đi lao dịch nặng nề và lại bị đối xử
râ't thậm tệ, ai cũng hết sức căm thù, mưu nổi dậy. Đó là điều kiện
thuận lợi để nhiều hào trưởng yêu niíóc, có uy tín, có thế lực, ngày

44