Page 50 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

kháng chiến thắng lợi rực rd. Đât nước ta lại một lần nữa giành
được quyển tự chủ.
Ngô Quyền (Tiền Ngô Vương)
Ngô Quyền quê ỏ Đường Lâm, thuộc huyện Ba Vì (Hà Nội
ngày nay), thuộc dòng dõi quý tộc, con của Châu mục Phong Châu
là Ngô Mân. Ông từng cầm quân dưới quyển Dương Đình Nghệ
giải phóng Đại La, sau chiến thắng được giao quản giữ châu Ái.
Năm 938, được tin Kiều Công Tiễn làm phản và sát hại Dương
Đình Nghệ, ông kéo quân từ châu Ái ra Bắc, hạ thành Đại La, giết
Kiểu Công Tiễn. Chiến công của Ngô Quyền giải phóng Đại La có ý
nghĩa cực kỳ quan trọng khi họa xâm lăng của giặc Nam Hán đến
rất gần. Bởi lẽ, trước khi thành Đại La bị hạ, chính Kiều Công
Tiễn đã rắp tâm “cõng rắn cắn gà nhà”. Đại Việt sử ký toàn thư
chép: “Mậu Tuất, [930],... Mùa đông, tháng 12, nha tướng của
Đình Nghệ là Ngô Quyền từ Ái Châu cất quân đánh Công Tiễn.
Công Tiễn sai sứ sang đút lót để cầu cứu vối nhà Hán. Vua Hán là
Cung muốn nhân khi nước ta có loạn chiếm lấy nước, bèn cho con
là Vạn Vương Hoằng Tháo làm Tĩnh Hải quân Tiết độ sứ, đổi tước
phong là Giao Vương, đem quân sang cứu Công Tiễn. Vua Hán tự
làm tướng, đóng ở Hải Môn để làm thanh viện”1. Vối bôi cảnh đó,
nếu không kịp giải phóng Đại La thì quân sĩ của Ngô Quyền chắc
chắn sẽ rơi vào thế “lưỡng đầu thọ địch”.
Chính nhờ dự báo chính xác tình hình địch và có cách thức xử
trí khéo léo nên ngay cuối năm đó, Ngô Quyền đã lãnh đạo quân
dân ta chủ động chuẩn bị kháng chiến chông quân xâm lược Nam
Hán. Khi Hoằng Tháo đem chiến thuyền theo sông Bạch Đằng vào
đánh Ngô Quyền thì nội ứng là Kiểu Công Tiễn đã bị diệt rồi. Ngô
Quyền còn cho dựng trận địa cọc ngầm cùng bô' trí quân thủy bộ

1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam; Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.I,
tr. 203.

52