Page 188 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 188
thứ nhất (1434), Lê Văn An được cử làm Tư mã Bắc đạo đem quân
đi đánh dẹp cuộc nổi dậy chông đối của viên trân quản Lạng Sơn là
Hoàng Nguyên Ý. Do lập được công lớn trong việc dẹp loạn nên khi
vê triều, Lê Văn An được gia phong là Nhập nội Đại tư mã, Đô đốc
đổng Tống quản Bắc đạo. Lê Văn An là vị tướng tài ba có nhiều cống
hiến trong sự nghiệp giải phóng dân tộc ỏ thời kỹ này. Trong sô" các
võ thần triều Lê Sơ, ông là người hòa nhã, thường dùng lễ để tiếp
đãi các bậc sĩ đại phu nên được mọi người trọng nể. Khi ông qua đòi
được triều đình truy tặng chức Tư không và ban thụy Trung Hiến.
Đỗ Bí
Đỗ Bí là một võ tưống tài giỏi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn,
người thôn Cung Hoàng (nay là xã Cung Điền, huyện Nông Cống,
tỉnh Thanh Hóa). Ông tham gia khởi nghĩa rất sớm, là một trong
50 người có m ặt từ ngày Lê Lợi dựng cò khởi nghĩa. Đến tháng 4
năm 1418, khi quân M inh ráo riết đàn áp nghĩa quân, Bộ chỉ huy
Lam Sơn rút quân lên núi Linh Sơn và bao vây chật ở đó, Đỗ Rí
luôn theo sát để bảo vệ chủ tướng Lê Lợi. Nhưng vai trò của Đỗ Bí
chỉ thực sự nổi bật kể từ khi nghĩa quân tiến ra Bắc đánh giặc.
Mùa thu năm 1426, Lê Lợi sai Phạm Văn Xảo, Lý Triện, Trịnh
Khả, Lê Như Huân và Đỗ Bí đem 3.000 quân tiến đánh Thiên
Quang (Hoàng Long), Quảng Oai, Gia Hưng (Thuận Châu, Yên
Châu) Quy Hóa (Yên Bái, Lào Cai), Đà Giang, Tam Đái (Vĩnh
Phúc) và Tuyên Quang để cắt đưòng viện binh của giặc từ Vân
Nam sang. Khi ta tiến gần Đông Quan, quân Minh vội dốc quân ra
đánh. Tại Ninh Kiều, quân ta dưối sự chỉ huy của Đỗ Bí cùng các
tướng Lý Triện, Trịnh Khả, dốc sức đánh quân Minh quyết liệt,
“phá tan quân giặc, chém được hơn 2.000 thủ cấp, rồi tiến quân
đóng ỏ phía tây sông Ninh Giang”1.
1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đ ại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
tr. 257.
190