Page 131 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 131
nhiên lợi hại, bô’ trí lực lượng mạnh chặn địch trực tiếp ở bờ Nam, có
lực lượng của quân và dân tại chỗ ở bờ Bắc, đồng thời dựa vào địa
hình hiểm trỏ từ biên giới phía Bắc để chặn địch từ xa, lại có lực
lượng dự bị cơ động gồm bộ binh trên hướng Thăng Long, thủy binh
trên hưổng Lục Đầu. Thế trận phòng ngự đó phát huy sức mạnh của
quân và dân, tạo thòi cơ phản công chiến lược dồn địch vào thê cùng.
Vừa đánh vừa đàm buộc địch phải chịu thua, đồng thời thuyết phục
vua Chiêm Thành không hội chiến theo nhà Tống.
Thòi Trần, thắng lợi của quân dân Thăng Long trong ba lần
kháng chiến chống Mông - Nguyên gắn liền vối tài thao lược ngày
càng cao, ngày càng vững chắc, ngày càng sắc sảo trong việc điều
hành kháng chiến của triều đình. Rút khỏi Thăng Long để tránh
quyết chiến trong điều kiện không có lợi, bảo toàn được lực lượng
của ta là cách tốt nhất để bảo vệ cả nước và Thăng Long. Hạ được
quyết tâm đó chứng tỏ bộ thông soái đã thấy được mối quan hệ
chiến lược giữa không gian và thòi gian. Dùng không gian một
cách chặt chẽ để đổi lấy thời gian, tạm rút lui chiến lược để đánh
bại chiến lược đánh nhanh thắng nhanh của địch. Sau khi có thời
gian để làm yếu địch thì khôi phục lại không gian, khôi phục lại
kinh đô và bờ cõi. Trong tình hình đó, ý chí kháng chiến kiên
cường và trí thông minh của quân dân kinh thành đã sáng tạo ra
cách đánh bám trụ tại chỗ, đánh địch liên tục dài ngày, đánh đau
đánh hiểm, tiêu hao sinh lực và triệt đường vận chuyển lương thảo
của địch, tạo nên th ế trận xen kẽ cài răng lược địch - ta, làm cho
đại quân của địch bị sa lầy và m ất sức chiến đấu. Chính cách đánh
đó đã góp phần to lớn vào việc tạo thời cơ và nắm thời cơ thực hành
phản công chiến lược giải phóng Thăng Long. Đặc biệt, chiến thuật
“dĩ đoản binh chế trường trận ” đã tỏ rõ sự diệu dụng của nó trong
việc tước bỏ sở trường, khoét sâu sở đoản của các đội kỵ binh Mông
Cổ vốn rất thiện chiến. Thêm vào đó là thế trận làng nước làm cho
sức mạnh quân dân ta khắp các địa phương có thể phát huy mạnh
mẽ để đánh địch tại chỗ.
133
