Page 4 - Văn Khấn Cổ Truyền Của Người Việt
P. 4
Lời nói đẩu
Người Việt Nam thường rất coi trọng lễ nghĩa. Việc cầu khấn
nhằm bày tỏ lòng thành tâm của người làm lễ dâng hương trước các
thế lực siêu nhiên, trước các đấng vô hình, trước sự linh thiêng của
hương hồn người đã khuất, trước vong linh Tổ tiên, cũng như trước
oai lực của các chư vị Thánh hiền, chư vị Bồ Tát, Chư Phật mười
phương. Lời khấn của người xưầ luôn bao hàm mong muốn đem lại
sự may mắn, an lành cho người cầu xin. Do đó vào các dịp lễ tết,
các lễ tục của đời người hay khi đi đến các đình, chùa, miếU; phủ,
nếu như chúng ta làm mâm cao cỗ đầy dâng lên cầu cúng mà
không có lời cầu khấn thì tổ tiên, ông bà, thần linh làm sao chứng
giám được. Vậy nên dâng lễ cần có văn khấn để bày tỏ lòng thành.
Văn khấn là những lời nói được chuẩn bị trước với việc dùng từ
ngữ cẩn thận và cách thức kính cẩn trình bày lên các đấng thần
thánh, với tổ tiên trong các lễ tế hay cúng giỗ. Cũng có một số bài
văn khấn đã trở thành những áng văn chưc?ng tuyệt tác, ý nghĩa
thâm trầm được làm ra bởi những văn tài xuất chúng. Văn khấn có
thể viết theo lối văn vần, gồm một đoạn theo thể phú, hoặc bằng
văn xuôi. Văn khấn cũng như văn tế, người xưci giỏi chữ Nho
thường dùng Hán văn, về sau người ta chuyển sang Việt văn cho dễ
nhớ dễ thuộc. Văn khấn cần hay, có ý nghĩa và được đọc một cách
trang trọng. Điều cần lưu ý là trong các lễ giỗ ky, văn khấn nên viết
sẵn ra giấy. Người chủ lễ đứng trước bàn thờ, vái bốn vái rồi cầm
giấy đưa ra trước mặt mà đọc.
Đọc văn khấn cũng là một tập tục có từ lâu đời của người Việt,
nó phản ánh một khát vọng sống, khát vọng chân chính của con
người, mong có được cuộc sống ấm no hạnh phúc. Lời khấn cốt ở
5