Page 35 - Văn Khấn Cổ Truyền Của Người Việt

quả đầu m ùa. Đào m ịn lông tơ, m ận đủ m ùi chua ngọt, chuối ta mập
mạp, dưa hấu bổ dọc thành những chiếc thuyền rồng sơn son m ịn cát
lóng lánh như lân tinh, dứa còn nguyên cái m ũ m iện xan h ròn óng
bạc, nhưng cá^ lòng nó vàng tươi khêu gợi. Và đương nhiên không thể
thiêu m ón rượu nêp. Thành lệ, cứ đến sán g sốm ngày m ồng 5, người
ta cho trẻ ăn hoa quả, rưỢu nếp, trứng luộc, kê, bánh đa, m ận, dưa
hấu, uống nưốc dừa... bôi hồng hoàng vào thóp đầu, vào ngực, vào rốh
để giêt sâu bọ. Người lốn thì uống rượu hòa ít tam thần đơn hoặc bôi
phẩm hồng vào thóp đầu, vào ngực, vào rôn đế trừ trùng.

Trẻ em giết sâu bọ xong khi còn ngồi trên giường, rồi rửa m ặt
mũi, chân tay xong bắt đầu nhuộm m óng tay m óng chân, đeo chỉ ngũ
sắc. Em gái đến độ tuổi xâu lỗ tai cũng chọn ngày này m à xâu. N hiều
người m ua bùa chỉ đeo cho trẻ con. Bùa kết bằng chỉ ngũ sắc, kết
theo hình hoa sen, quả đào, quả ớt... Lại m ay áo lụa m ang đến các
cửa chùa, cửa tĩnh in dấu vẽ bùa rồi mặc cho trẻ, có ý trừ m a tà cho
khỏi quấy. Giữa trưa hôm ấy thì làm cỗ cúng gia tiên, rồi đi hái lá
m ồng năm . Tục hái thuốíc m ồng năm cũng bắt đầu từ giò Ngọ, đó là
giờ có dương khí tôt nhất trong cả năm , lá cây cỏ thu hái được trong
giờ đó có tác dụng chữa bệnh tốt, nhất là các chứng ngoại cảm , các
chứng âm hư. Người ta hái bất kỳ loại lá gì có sẵn trong vườn, trong
vùng, m iễn sao ,đủ trăm loại, nhiều ít không kể, nhất là lá ích m ẫu,
lá côi xay, lá vối, ngải cứu, sả, tử tô, kinh giới, lá tre, lá bưởi, cam ,
chanh, quýt, m ít, m uỗm , hành, tỏi, gừng, chè, ổi, trầu không, sài đất,
sống đời, bồ công anh, sen, vông, lạc tiên, nhọ nồi... đem về ủ rồi phơi
khô, để sau đem nấu uốhg cho rằng uốhg thê thì lành.

Lại có nhiều người đi lấy lá ngải cứu, năm nào thì kết hình con
thú năm ấv, ví dụ như năm Tý thì kết con chuột, năm Sửu kết con
trâu, năm D ần kết con hổ... treo ỏ giữa cửa, để trừ m a quỷ và về sau
ai có bệnh đau bụng thì dùng làm thuốc sắc uốhg.
Trong những tục lễ của ngày T ết Đ oan ngọ, có lẽ tục người ta chú
ý nhất là tục lễ sêu - m ột tục lệ m ang đầy tính nhân văn giữa người
với người, con cháu vối ông bà, cha mẹ, người bệnh với thầy thuốc,
học trò vói thầy giáo. N hững chàng trai đã dạm vỢ hoặc hỏi vỢ nhưng
chưa cưối thường đi sêu bô’ m ẹ vỢ nhân ngày T ết Đ oan ngọ. Lễ sêu
trong dịp này bao giờ cũng có đậu xanh mới hái vào th án g tư, gạo nếp
của vụ chiêm . N goài ra tháng năm cũng là m ùa ngỗng và m ùa chim
ngói, cùng vối gạo nếp, đậu xanh, bao giò cũng có m ột đôi ngỗng và
một, hai chục chim ngói. Kèm thêm là cân đường cát, quả dưa hấu,

36