Page 302 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

D ả n £ ó a ứ iì ỹ x ử X )iê i O G u n Ẻ ì ệ n n a ^

giá trị tôt đẹp trong bản chất nhân ván của con người và
xã hội - với văn minh vật chất "hậu công nghiệp" tư bản
chủ nghĩa.

Do tính độc lập tương đối nên đạo đức, chuẩn mực xã
hội và lôi ứng xử có khả năng tác động trở lại đốì với tồn
tại xã hội. Chúng có thể góp phần thúc đẩy hoặc kìm hãm

sự phát triển xã hội. Đạo đức Khổng giáo với sỢi dây nghiệt
ngã "tam cương, ngũ thường" trói buộc con người và xã hội
phong kiến Việt Nam vào "ngu trung, ngu kiến" trong
hàng trăm năm là một ví dụ về khả năng tác động tiêu cực
của đạo đức, chuẩn mực xã hội. Điểm tinh túy và cũng là
chỗ nguy hiểm nhất của Khổng giáo là quy sự vận hành
của toàn bộ các quan hệ xã hội vào phạm trù "lễ". Lễ là

quy định đạo đức và chuẩn mực xã hội của mọi người và xã
hội vào luân thường đạo lý Nho giáo, và có cơ chê buộc mọi
người phải tuân theo Lễ.

Trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thông
nhất tổ quôb để tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, "đạo
đức cách mạng", "đạo đức hy sinh", "lôi sông mình vì mọi
người, mọi ngưòi vì mình", đã nuôi dưỡng đức hy sinh,
lòng dũng cảm vô song của nhân dân vì lẽ sông "không
có gì quý hơn độc lập, tự do". Chính nhò sự kê thừa đạo

đức và lôl ứng xử đó mà nhân dân ta dưói sự lãnh đạo
của Đảng đã dũng cảm chuyển đổi cơ chế quản lý kinh
tế, từ cơ chế tập trung bao cấp sang cơ chê thị trường vì