Page 55 - Văn Hóa Tộc Người Nùng

Nhà sàn (slườn chạn) là ngôi nhà truyền thông.
Cho đến nay một số vùng đã ỏ nhà trệt nhưng đồng
bào cho biết trước kia tổ tiên của họ ở nhà sàn.
Làm nhà là công việc lớn trong đòi của ngưòi đàn
ông. Tục ngữ có câu:
"Ngòi pó chài là ngòi ăn slườn; Ngòi mẻ nhinh
là ngòi kiềng phầy".
Nghĩa là:
"Nhìn đàn ông là nhìn ngôi nhà; nhìn đàn bà là
nhìn bếp lửa".
Nếu phân loại nhà cửa theo cấu tạo mái thì nhà
của người Nùng có hai loại: nhà sàn hai mái và nhà
sàn bô"n mái (ngoài hai mái chính: mái tiền và mái
hậu, còn có hai mái đầu hồi bao giờ cũng thấp hđn
hai mái chính). 0 vùng Lạng Sơn, Cao Bằng phổ
biến là loại nhà hai mái. Bộ khung nhà có nhiều
kiểu vì kèo khác nhau: vì kèo bôn hàng cột, năm
hàng cột, sáu hàng cột hay bảy hàng cột và phổ
biến hơn cả là kiểu vì kèo sáu hàng cột.
Cột nhà thường được kê trên đá tảng. Mái lợp
bằng ngói âm dương (ngói lòng máng) cỏ tranh
hoặc rơm, rạ. Sàn nhà cao hơn mặt đất khoảng 1,8-
2m, được lát bằng ván hay cây mai đập dập thành
từng tấm giát ngâm kỹ, tránh được mốì mọt. Xung
quanh nhà quây bằng liếp hay ván gỗ.
Nhà thường có hai cửa ra vào. Các vùng Bắc
Kạn, Hà Giang và Tuyên Quang... cửa trước mở nơi
cầu thang lên xuống phía đầu hồi bên phải ngôi nhà.
Tại đây, người ta dựng một hành lang nhỏ để đón
đầu cầu thang bước lên nhà. Cửa sau mở ra ở đầu hồi
bên kia, thông ra một sàn phơi rộng khoảng 2-3m^

53