Page 128 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

ca, biết sử dụng thành thạo các nhạc cụ của người
Thái. Tuy thế, làn điệu dân ca quen thuộc và phô
biến của người Khơ-mú là tơm (có thê gọi là một
điệu hát). Người Khơ-mú tơm trên đường lên nương,
ở lều; tơm trong các dịp lễ tết, lên nhà mới, cưới
xin hay tiếp đãi khách từ xa đến. Người Khơ-mú
thường tơm lẻ một mình khi chủ trì đám uô"ng
rưỢu cần hoặc có thế hát đôi đáp nam - nữ. Cấu
trúc lời hát theo cách thức trong các thê loại văn
vần gieo vần có nguyên tắc nhưng không cứng
nhắc với nghệ thuật ví von, so sánh bằng hình
ảnh giàu hình tượng và thường kèm theo nền
nhạc đệm. Nhịp điệu lời tơm thường thiên vê kê
lể, rất du dương hoặc nghe hơi buồn, giai điệu lặp
đi lặp lại.
Nội dung của các bài dân ca Khơ-mú ngoài việc
nhắc tới một thòi thông khổ xưa kia, còn đề cập
đến cuộc sông lao động, cảnh đẹp quê hương, tình
yêu con người lứa đôi, sự chung thủy... Qua các
bài hát, thường nổi bật lên hình ảnh người lao
động cần cù, bình dị, nhưng giàu tình cảm và đầy
nghị lực.
Các loại nhạc cụ dân gian của người Khơ-mú
khá phong phú. Các loại nhạc cụ này gần như dược
người ta sử dụng hàng ngày. Có thê kê dến một sô
nhạc cụ truyền thông sau đây:

Thằm đao đao
Người Thái gọi nhạc cụ này là "hưn mạy".
Trước đây, do lệ thuộc vào chúa đất Thái nên nhiều
nơi, đồng bào Khơ-mú cũng gọi theo tiếng Thái.

126