Page 76 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 76
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BIỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẴNG
Trong lễ tế thần cầu ngư, hát bã trạo / hát lễ thường
được trình bày đầy đủ theo kết cấu và nội dung trên. Để
không khí lễ ca bớt nặng nề, đơn điệu, đồng thòi tạo sự phong
phú về hành động kịch, đôi ba lần trong cuộc hát, các Tổng
diễn hài, nhất là Tổng thương - nhân vật thường xuyên tạo
nên không khí sinh động cho cuộc hát. Những câu thoại hài
hưóc cùng vối các hành động như: đi câu, tát nước, ngủ
quên..., ở đâu, trong vai trò nào, Tổng này cũng thể hiện là
con người lạc quan, nghịch ngỢm, vui nhộn, nên đã đem lại
tiếng cười sảng khoái cho người xem. Thêm vào đó, sự diễn
xuất của Tổng lái và Tổng khâu cũng không kém phần sinh
động: Tổng khậu đọc vè kể về các loài cá, theo kiểu tấu hài,
Tổng lái coi trời giông gió, ra sức lèo lái thuyền linh vượt qua
gió bão {xin xem nội dung bản hát mục 3, phần Phụ lục).
Lề lối diễn xướng và giọng hát của bã trạo Quảng
mang đậm sắc thái hát tuồng và dân ca, dân vũ của vùng
này. Trưóc hết là cách biểu diễn của các Tổng nom gần
giốhg như các diễn viên đóng vai kép đỏ trong tuồng, nhất
là Tổng tiền và Quan ông. Một sô" nghi thức và làn điệu
tuồng cũng thấy có trong hát bã trạo, như: lễ xây chầu; các
điệu hát khách, hát nam, xướng, ngâm, nói lối, thán, oán.
Sau nữa là sự góp mặt của các làn điệu dân ca, dân vũ như
lý, hò, vè, hát, ngâm, và lối xướng xô rập ràng của hát múa
chèo thuyền trên sông nưóc, lôi bát chèo nhanh nhẹn, khoẻ
khoắn của ba trạo, và đặc biệt có cả lối tán thán theo kiểu
- 7 6 -
