Page 246 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 246
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BIỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẲNG
"sân khấu hoá" các lễ hội biển trong chương trình tôn vinh,
quảng bá "con đường di sản miền Trung" như hiện nay.
Thực tế từ các lễ hội của chương trình này đã cho thấy,
tính thiêng của các sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng cộng
đồng có nguy cơ suy giảm mạnh bởi cái thiêng đang trở
thành cái phàm, khi nó bị đem lên sân khấu trình diễn
theo kiểu "tân cổ giao duyên", và bị cắt vụn thành từng
mảnh đoạn với nhiều yếu tô' phi lý, sặc tính thương mại.
Thí dụ, trong các lễ hội văn hoá du lịch biển ở Quảng Xam
và Đà xẵng, bao giờ cũng phải có màn hát múa bã trạo,
nhưng màn này lại mang tính chất "văn nghệ - du lịch -
thương mại" chứ không còn là màn hát múa thiêng hầu
thần nữa, bởi bối cảnh, môi trường tín ngưỡng đã bị tách
hẳn. Đấy là chưa kể nội dung múa hát nhiều khi lại do
một cán bộ phụ trách văn hoá sáng tác, đạo diễn. Thậm chí
ở Đà xẵng, có nơi có cả hát múa bã trạo với nội dung "Bác
Hồ về thăm làng cá", nhưng thể hiện thì lại vẫn là đưa
linh cá voi. Còn màu sắc thương mại và phàm tục nhưng
được bọc trong vỏ áo "giữ gìn và phát huy văn hoá truyền
thông" thì thể hiện quá rõ trong lễ hội Bà Thu Bồn (Quảng
Xam), ở lễ hội này, các nhà quản lý văn hoá huyện Duy
Xuyên đã sáng tác kịch bản cho lễ hội, biến một lễ hội thờ
Mẫu thành "lễ hội mới" với nhiều nghi lễ mói, chi tiết mói,
như: rưóc nước thay cho rưốc sắc, người Kinh đóng giả
người Cơ Tu và người Chăm, bán hàng lưu niệm, các món
- Z-46 -
