Page 148 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 148
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BlỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẨNG
Diễn trình lễ tông ôn ở các làng biển phổ biến gồm hai
giai đoạn, với hai lễ thức liên hoàn là - lễ nhương ôn và lễ
tống ôn.
Lễ nhương ôn nhằm khao mời ôn hoàng dịch lệ, vong
hồn Cô Bác và các "khách". Bên cạnh đó, còn mang ý nghĩa
giải hạn cho làng vạn. Các bàn án của lễ nhương ôn được
bài trí từ trong lăng ra đến ngoài hiên, sân. Thường có ba
bàn đặt theo hàng dọc ở gian tả của lăng Am linh (nhìn từ
trong ra ngoài). Bàn trong cùng, cao nhất để cúng Thành
hoàng bổn xứ và các vị Tiền hiền, Hậu hiền; bàn thứ hai
cúng Cô Bác / Âm linh; bàn thứ ba ở ngoài hiên hoặc sân,
dành để khao ôn / nhương ôn. Trước bàn nhương ôn đặt bè
Long Chu. Vật phẩm dâng cúng ở ba bàn án khá giông
nhau, gồm: Trầu rượu, hoa quả, kim ngân, thanh y, xôi
chè, một con gà luộc (bàn khao ôn có thêm con gà nướng),
cá, tôm, cua thịt (cá gọi là gỏi\ gà gọi là chim). Ngoài
những thứ đó ra, bàn cúng Cô Bác và bàn nhương ôn còn
thêm bỏng nổ, bánh trái, khoai sắn, cơm canh, rau sống,
mắm cái, bánh tráng..., cùng rất nhiều giấy vẽ hình nhân
thê mạng và áo đất (áo giấy cúng cho người ở cõi âm). Tất
cả lễ vật để khao ôn / nhương ôn được xếp đặt theo tục
truyền, như con chim / gà nướng luôn phải quay đầu vào
trong để chầu Thần và Cô Bác. Lễ nhương ôn diễn ra lâu
hay mau còn tuỳ thuộc vào việc xin keo của ông hội chủ
làng ở từng bàn hương án. Tục lệ quy định, từ bàn cúng
- 1 4 3 -