Page 17 - Tìm Hiểu Về Trái Đất

đỉnh Chomolungma có nghĩa là đỉnh "Nữ thần". Một dãy núi hùng vĩ
như vậy sao có thể nói là chúng được trồi lên từ dưói lòng đại dương thòi
xa xưa? Khi các nhà ỉchoa học thám hiểm dãy Himalaya, quan sát tỉ mỉ
những lóp đá trong hẻm núi sâu hoang vu hay những vách đá dựng
đứng, họ đã phát hiện thấy rất nhiều hoá thạch của các động, thực vật
sống trong đại dương như hoá thạch của san hô, trùng rêu biển trùng roi
biển, cây bách họp biển, tảo biển và ngư long. Điều ấy cho thấy rõ, noi
này trước kia đã từng là một vùng đại dương mênh mông. Dãy Himalaya
đã trồi lên từ trong lòng đại dưong vào thuở xa xưa.
Một vùng biển mênh mông thòi xa xưa tại sao lại biến thành một dãy
núi hùng vĩ nhất thế giới? Thì ra nơi này trước đây đã từng là biển Địa
Trung Hải cổ, về sau do phiến đất An Độ trong toàn phiến lớn An Độ
Dưcmg di động về phía Bắc, phát sinh sự va chạm với phiến châu Âu, do
bị ép mạnh nên đã nhô cao hình thành nên dãy núi Himalaya hùng vĩ nhất
thế giói. Qua lượng lớn tư liệu khảo sát của các nhà khoa học đã chứng
minh, từ khi hình thành cho tới nay dãy Himalaya vẫn không ngừng vận
động. Ví dụ, năm 1967, tại một noi ở vùng Bali, cao 4.300m, người ta đã
phát hiện thấy hoá thạch của phiến lá cây đỗ quyên. Loài đỗ quyên này
hiện nay chỉ có thể sinh trưcỷng ở độ cao dưói 3400 - 3900m. Vì thế có thể
suy đoán ra rằng vào khoảng 1 vạn năm gần đày, dãy Himalaya vẫn nhô
lên rất mạnh. Cũng có thể tính ra, trong 1 triệu năm gần đây, dãy
Himalaya đã nhô cao lên tới 3000m, bình quân mỗi một vạn năm lại cao
lên 30m. Có thể thấy sự nhô lên của vỏ quả đất ở khu vực này rất mạnh
mẽ. Ngoài ra, ngưòi ta còn phát hiện thấy ở trong những dòng sông giữa
các dãy núi có địa tầng đứt đoạn noi này thường có những dòng suối nước
nóng, những phiến đá bị gãy do rung động địa chấn. Điều này cũng cho
thấy rõ dãy Himalaya vẫn không ngừng nhô cao.

Núi lửd và động đất hoạt động như thể nào?

Vào năm 1883, tại một hòn đảo nhỏ thuộc phía Tây đảo Giava ở
Inđônêxia bỗng nhiên xuất hiện núi lửa phun trào, làm thiêu trụi phần
lớn hòn đảo này. Núi lửa phun trào còn hmh thành nên một cái hố sâu
tói 300m trên đảo. Vậy thì tại sao núi lửa lại phun trào?

- 17 -