Page 12 - Tìm Hiểu Về Trái Đất

rằng chứih do những vận động ở lóp mềm Imi động này đã gây nên
những vận động ở vỏ Trái đất. Do tứứi chất vật lí, hoá học khác nhau của
vật chất cấu tạo nên lóp mềm luu động nên chúng thường xuyên phải
tiến hành những điều chỉnh cần thiết. Ví dụ những vật chất có nhiệt độ
cao, trọng lượng trên một đon vị thể tích rửiỏ sẽ vận động chuyển lên
phía trên do bị sôi. Những vật có nhiệt độ thấp, trọng lượng trên một
đon vị thể tích lớn (khối lượng riêng lớn) sẽ vận động hướng xuống phía
dưới do bị thu hút xuống dưói. Lóp vật chất chuyển động lên phía trên
thì tói bên trên của lóp mềm lưu động sẽ tiếp cận vói lóp đá rứiam thạch
và gây nên những vận động trong vỏ Trái đất. Khi vỏ Trái đất vận động,
do chịu lực tác động nên phát sirủì sự thay đổi hình dạng, sự kéo dãn làm
xuất hiện những thung lũng, vết mít trên mặt đất; lóp này cũng bị ép
mạnh, làm cho những lóp đá phát sinh những thay đổi hình dạng kiểu
gấp khúc hay gãy gập.

Thế nào là cấu tạo địd chất hình phiến?

Vào cuối những năm 40 của thế kỉ XX, con ngưòi đã sử dụng kĩ thuật
thám hiểm đại dương phát hiện ra một dãy núi cao kéo dài trong giữa lòng
đáy biển Đại Tây Dương. Điều làm ngưòi ta không thể hiểu nổi là, ở giữa
những dãy núi này, dọc theo hướng kéo dài của các dãy núi có một dãy
thung lũng, trong thung lũng không ngừng có núi lửa hoạt động.
Những dãy núi dưói đáy biển được gọi là "núi ngầm giữa đại dưong"
này không chỉ phân bô ở cả 4 đại dương mà còn liên kết vói nhau thành
một thể. Điều làm cho người ta càng khó hiểu là ở chỗ: ở hai bên sườn các
dãy "Núi ngầm giữa Đại Dương" này có phân bố đều đặn những lớp dung
nham có niên đại hùìh thàiìh khác rủiau do núi lửa phun ra.
Chúng ta có thể phát hiện ra một hiện tượng kì lạ ở những "dãy núi
ngầm giữa Đại Dương" ở Thái Bình Dương: ở phía sườn Đông và sườn
Tây của lóp thung lũng dọc các dãy núi ngầm, ngưòi ta đều tìm thấy Khi
người ta tìm kiếm ở hai phía Đông Tây của lóp thung lóp đa nham thạch
núi lửa có niên đại già trẻ khác tữiau. Sự phân bố rất cân xứng này nói
lên điều gì đây? Cùng vói việc đó, người ta còn phát hiện ra những hang
động dài và hẹp, tương đối sâu ở dưới đáy biển gần thềm lục địa. Những

12 -