Page 21 - Thế Giới Hoá Học Kỳ Thú

Tại sao lại xảy ra hiện tượng

trúng độc hdi than vào mùa đông?

Vào mùa đông, nhiều gia đình có thói quen đốt than để sưỏi ấm.
Than là một "gia đình" lớn, bao gồm các thành viên: c, H, o, s, N... Khi
than được đốt lên, các chất trên sẽ kết họp vói khí oxi trong không khí
tạo thành các chất khác nhau, như cácbon điôxít, oxit cacbon, suníua
điôxít, nước, sản phẩm của nitơ và oxi hoá... Trong số các chất trên, ôxít
cácbon là chất chính làm cho bị trúng độc khí than.
Oxit cacbon là một dạng khí không màu, không mùi nhưng rất độc.
Oxit cacbon rất dễ kết họp vói hồng cầu trong máu, khả năng kết họp
của oxit cacbon vói hồng cầu trong máu cao gấp 210 lần so vói khả năng
kết họp của oxi với hồng cầu trong máu. Sau khi đã nhiễm vào trong cơ
thể ngưòi, oxit cacbon bám chặt lấy các hồng cầu trong máu làm giảm
khả năng kết họp giữa các hồng cầu vói oxi, cuối cùng làm mất khả năng
vận chuyển ôxi của các hồng cầu, làm cho cơ thể người thiếu oxi. Nếu
một ngưòi chỉ cần hít phải một lượng nhỏ oxit cacbon sẽ cảm thấy đau
đầu và khó thở, còn nếu hít phải nhiều oxit cacbon dễ dẫn đến tử vong
do thiếu oxi.
Cho dù oxit cacbon là một dạng khí không màu, không mùi và rất
khó phát hiện, nhưng nếu chúng ta tìm thấy nguyên nhân sinh ra oxit
cacbon sẽ tránh được không bị trúng độc oxit cacbon. Quá trình hình
thành oxit cacbon là do trong quá trình đốt than, lượng cacbon trong
than không được cung cấp đủ oxi. Nếu được cung cấp đủ oxi, trong quá
trình cháy, cacbon trong than sẽ chuyển hoá thành cacbon điôxít không
độc. Vì vậy, khi sử dụng bếp than để sưỏi ấm, cần mở lỗ thông hoi bên
trên và mở cửa lò bên dưói để đảm bảo trong lò có đủ lượng khí oxi cho
lượng cacbon trong than cháy hết. Ngoài ra, cần có ống thông khói ở
trong bếp và có lỗ thông gió trong nhà để đảm bảo cho nhà luôn thoáng
gió, như vậy có thể tránh được hiện tượng khí oxit cacbon không thoát

21 -