Page 9 - Tâm Lý Và Sinh Lý

Trí lực là gì?

Trong quá trình phát minh ra bóng đèn điện, Thomas Edison cần
tứih dung tích của một bóng đèn có hình giống quả lê. ông giao công
việc ấy cho ngưòi phụ tá, anh chàng túih hon một tiếng đồng hồ không
ra. Edison chạy lại, thấy anh ta viết đặc các công thức toán học trên mặt
giấy, thế mà vẫn chẳng tứứì ra. Edison chau mày nói: "Không phức tạp
đến thế đâu!". Ông bèn cầm chiếc bóng đèn đi đến bên vòi nước, vặn đầy
nước và đưa cho ngưòi phụ tá rồi dặn: "hãy đổ nước vào trong một cái
cốc có chia độ rồi nhìn xem thể tích của nước là bao nhiêu thì đó là dung
tích của bóng đèn mà ta cần tìm".
Anh phụ tá rứiư chợt hiểu, vỗ nhẹ vào trán nói: "Tròi đơn giản như
vậy mà sao mình chẳng nghĩ ra?!".
Anh chàng này đă tốt nghiệp khoa Toán trường đại học Princeton,
lại đã thực tập thêm một năm ở Đức, còn Edison mói chỉ học tiểu học có
ba tháng, rồi sau đó tự học.
Câu chuyện này về đại thể giúp ta hiểu "trí lực" là gì. Trí lực thực ra
không đồng nghĩa vói tri thức, bỏi lẽ tri thức chuyên môn của người phụ
tá rõ ràng là cao hơn Edison, rửiất là dựa vào tri thức toán học anh ta tin
chắc rằng có thể túih ra dung tích của
bóng đèn, chỉ mỗi điều là không có
phương pháp đon giản, thuận tiện, nhanh
chóng như Edison đã nghĩ ra. ơ đây, phản
ứng sắc nhạy của Edison cho thấy trí lực
của nhà phát mirửr được xây dựng trên cơ
sở tri thức sâu rộng. Ta có thể gọi loại trí
tuệ này là trí lực.
Vậy tóm lại trí lực là gì? Các nhà tàm
lý học giải thích và đưa ra rừrững ý kiến
rất khác nhau, nhưng có một điểm chung
đó là: trí lực không phải là một loại năng

< 9 >