Page 75 - Sa Mạc Kì Diệu

1 0 . KHẢO SAT NIYA

Niya nằm ở miền trung của sa
mạc Taklamakan. Từ huyện Dân
Phong của miền Nam Tân Cương,
Trung Quốc, đi vào di chỉ Niya của
khu gần trung tâm sa mạc

Taklamakan, hiện nay là tuyến
đường tiện nhất để khảo sát.
Di chỉ Niya

Sự hưng vong của ốc đảo xanh

Thời xưa Niya là một ốc đảo rậm rạp. Nước sông Niya dổi dào, làm ẩm ướt
một vùng đất rộng, khiến cho đất đai ở đây phì nhiêu, sản vật phong phú, rừng
rậm rạp. Trên mảnh đất màu mỡ này có một quốc gia ốc đảo xanh, tên gọi là Tinh
Tuyệt Quốc. Trong sử sách có ghi chép rất chi tiết về Tinh Tuyệt Quốc. Cư dân
địa phương sống rất tập trung ở hai bên bờ của sông Niya, để tận dụng sự tiện lợi
của nước hồ, họ còn xây dựng rất nhiểu đập chắn nước.

Tinh Tuyệt Quốc hồi đó chủ yếu là canh tác nông nghiệp, đổng thời còn chăn
nuôi hàng loạt gia súc trâu, bò, dê, cừu. Trong di chỉ Niya, đã phát hiện rất nhiều
chuồng gia súc được quây bằng hàng rào bện bằng hồng liễu. Trong số đồ táng
cùng với mổ mả còn phát hiện có xương dê cừu. Tất cả những điểu này đã phản

ánh việc chăn nuôi gia súc lúc đó chiếm một vị trí vô cùng quan trọng.

Trổng trọt cần phải có tưới tiêu, chăn nuôi gia súc cũng cần phải có nước
uống, nguồn nước là mạch sống duy trì sự tồn tại của ốc đảo xanh, một khi nguồn
nước bị đoạn tuyệt, thì tất cả sự sống đểu sẽ bị đe dọa. Sự suy thoái của ốc đảo
xanh Niya là kết quả của việc sông Niya không ngừng bị co lại ở trung và thượng
nguồn. Qua khảo sát thực địa, người ta phát hiện ra rằng sông Niya hiện nay đã bị

75