Page 28 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

đầu hương án là hai ống hương, dùng để đựng hương. Hai ống hương này chân
tiện, miệng hơi loe.

Nhiều gia đình ngoài các đồ thờ trên, còn có một lọ lộc bình hoặc đôi song bình
bày trên hương án, để cắm cành đào trong dịp Tết cũng như các cành hoa khác
trong những ngày giỗ chạp hoặc sóc vọng.
Một số gia đình trong bộ tam sự có chiếc đĩnh đồng thường thay thế cho bình
hương. Hai bên đỉnh là hai con hạc đồng trên mỏ ngậm hai bông hoa, trên đầu có

chỗ cắm nến.

Tất cả những tự khí trên, gia đình càng sung túc càng sắm thứ đắt tiền quý giá.
Những gia đình nghèo túng, cũng nên có được một bình hương và đôi đèn nến.
Đối với những gia đình giàu có hoặc có chức tước thường có bày thêm giá binh
khí, có cắm bát bảo lộ bộ, tức là tám thứ vũ khí của quân sĩ thời xa.

Những đổ tự khí được coi là rất thiêng liêng, nghèo thiếu đến đâu cũng không
ai dám đem cầm bán, người nào Dất đắc dĩ phải cầm bán đồ thờ đều bị dân làng
chê cười.

4. BÀN THỜ HỌ VÀ BẢN CHI TỪ ĐƯỜNG

Bàn thờ họ

Bao nhiêu con cháu dòng dõi một họ, lập chung một bàn thờ vị Thủy tổ gọi là
từ đường của họ, thí dụ nhà thờ họ Nguyễn gọi là Nguyễn tộc từ đường. Tại bàn thờ
họ có bài vị của Thủy tổ họ, trên bài vị thường ghi rõ đó là vị Thủy tổ của họ nào,
(như Bùi môn lịch đại tổ tôn thân thần chủ, nghĩa là Thần chủ tổ tiên họ Bùi). Bài vị
xưa ghi bằng Hán tự. Thẩn chủ này không bao giờ thay đổi nên gọi là bách thế bất
diêu chi chủ. Ngày nay, người ta thường dùng chữ quốc ngữ để để bài vị.

Có họ không có nhà thờ mà xây một đài lộ thiên, dựng bia đá, ghi tên thụy hiệu
các tổ tiên, Mỗi khi có glỗ Tổ hoặc có tế tự của một chỉ họ nào, cả họ hoặc riêng

chi họ đó ra nơi đàn lộ thiên cúng tế. Nơi đàn lộ thiên này chỉ dùng để cúng tế,
hoặc tổ chức những trò vui như hát chèo, múa rối... trong ngày giỗ Tổ họ, hoặc một
chi họ nào.

Có nhiều họ làm nhà thờ riêng với bàn thờ Thủy tổ để cho chi trưởng nam đời
đời giữ hương hỏa, và chỉ khi nào ngành trưởng không có con trai nối dõi, việc thờ
cúng mới truyền sang chi thứ.
Bản chi từ đường

Nhiều họ ta chia làm nhiều chi, các chi này ngoài việc tham dự ngày giỗ Tổ

30