Page 26 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

Lớp trong kê sát ngay vào tường hậu và gồm:
Chiếc rưđng thật lớn, cao khoảng 1m đến 1,2m, dài trên 2 thước và rộng gần 2
thước.

Mặt trước chiếc rương có đóng nẹp chia làm ba ô, ở các ô này, có khi là ba chữ
đại tự, có khi là những bức tranh được dán vào trong những dịp Tết. Trên những
nẹp có đóng những đồng tiền đồng hoặc tiền kẽm tùy theo từng nhà.

Trong chiếc rương cất đựng những bát đĩa, nổi đổng, xanh đổng lớn, hằng
ngày không dùng đến, chỉ những khi giỗ Tết mới lấy ra.

Tại những gia đình sung túc, chiếc rương lớn này được thay thế bằng chiếc
bàn to, đúng ra một chiếc sập sơn son thiếp vàng, kê trên mễ (đôi niễng) cao
khoảng 1m hoặc 1,2m. Phía trước thường có một tấm màn bằng vải đỏ che giấu
những mâm thau đồ đồng cùng bát đĩa, được xếp dưới gầm sập, thay vì để
trong rương.

ít nhất hai chiếc mâm nhỏ chân quỳ mặt hình chữ nhật: Một chiếc bề dài độ 8
tấc, bề rộng độ 6 tấc kê ở giữa chiếc sập nói trên. Chiếc mâm thứ hai nhỏ hơn, kê
đàng sau chiếc thứ nhất. Hai chiếc mâm này cao chừng 4 tấc, giống như hai chiếc
bàn nhỏ thấp, dùng để bày đổ lễ trong những ngày sóc, vọng, giỗ Tết. Trong những
ngày giỗ Tết có làm cỗ thì cỗ bàn bày trên chiếc mâm thứ nhất, còn hương hoa,
trầu nước bày ở chiếc mâm thứ hai nhỏ hơn.

Bên trong cùng lớp thứ nhất là Thần chủ đựng trong khảm kê trên một chiếc
bệ, chiếc bệ này cao ngang mặt hai chiếc mâm.

Có nhiều gia đình không thờ Thần chủ mà chĩ kê ỏ nơi đây một chiếc ỷ hoặc
một chiếc ngai, tượng trưng ngôi vị của Tổ tiên.

Tại những gia đình sung túc, những đồ thờ này thường được sơn son thiếp vàng
rất lộng lẫy.

Riêng về chiếc ngai, dù bằng gỗ mít hay sơn son thiếp vàng, hai tay ngai đều
mang hình đầu rồng, rồng đứng đầu tứ linh và được dùng trang hoàng cho đồ tự khí.
Trên chiếc mâm nhỏ kê bên trong, ở trước thần chủ hay chiếc ngai, ta thường
thấy một cái tam sơn, một đồ thờ nhỏ chia làm ba phẩn, phần giữa cao hơn hai
phần bên, dùng để đặt đĩa trầu, chén rượu, ly nước, đĩa hoa quả trong những ngày
cúng lễ.

Cũng có gia đình thay chiếc tam sơn bằng chiếc đài mà công dụng cũng như
chiếc tam sơn. Một chiếc đài thường cao 5 phân và nho nhỏ để đặt vừa chiếc ly,
chiếc chén hay chiếc đĩa đựng trầu nước, rượu hoa trong khi cúng.

Lớp trong được ngăn với lớp ngoài bằng chiếc y môn, tức là chiếc mâm thờ,

28