Page 8 - Ôn Luyện Thi THPT Quốc Gia Môn Văn

- về ìáến thức: Có những hiểu biết cơ bản về tác giả, tác phẩm và ngôi kể trong
mỗi tác phẩm. Ngôi kể phải có tác dụng làm nổi bật giá trị tư tưởng của tác phẩm.
b. Yêu cầu cụ thể
- về tác giả, tác phẩm và ngôi kể:
+ về tác giả: Nguyễn Trung Thành và Nguyễn Thi đều là những nhà văn
trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Từ cuộc chiến đấu của đồng bào Tây
Nguyên đến những người nông dân Nam Bộ, cả hai tác phẩm đều mang đến âm
hưởng sử thi hào hùng. ^
+ Tác phẩm: Rừng xà nu được kể qua lời cụ Met, khi Tnú trở về thăm làng
sau 3 năm đi “lực lượng”. Đó là câu chuyện của một đời người được kể trong
một đêm bên bếp lửa. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình được kể lại qua
dòng hồi tưởng của Việt khi anh bị thương và lạc đồng đội trong một ữận đánh.
Câu chuyện được kể trong tiếng bom đạn, khói súng, trong những lúc Việt vừa
mê vừa tỉnh.

- Ý nghĩa, giá trị của cách chọn ngôi kế như trên:
+ Cả hai tác phẩm đều mang âm hưởng sử thi qua cách chọn thời gian, địa
điểm, không khí diễn ra câu chuyện, cách kể của người kể chuyện. Cách kể của cụ
Met là cách kể của sử thi (kể khan) Tây Nguyên, còn lời kể của Việt diễn ra trong
không khí hào hùng sục sôi của những năm kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
+ Ngôn ngữ kế chuyện, tư thế của người kể chuyện là ngôn ngữ, tư thế của
người anh hùng thời đại. Đó là người anh hùng với lòng căm thù giặc, lòng dũng
cảm, ý chí hiên ngang trước kẻ thù. Hình ảnh của Tnú với 10 ngón tay như bó
đuốc, lưỡi mác sáng rực của cụ Met, ngón tay luôn đặt trên cò súng của Việt tạo
nên âm hưỏug hào hùng của câu chuyện.
+ Nhân vật người kể chuyện là cụ Met và Việt - những người trực tiếp tham
gia câu chuyện. Nó làm cho câu chuyện vừa chân thật vừa sinh động, hấp dẫn,
giọng điệu kể chuyện luôn thay đổi làm nổi bật đặc điểm, tính cách của nhân vật.
+ Điểm nhìn của người kể chuyện tạo cho câu chuyện có kết cấu linh hoạt
theo lối đồng hiện. Câu chuyện là sự hòa trộn giữa hiện tại, quá khứ và tương lai.
Do đó, kết cấu của truyện là kết cấu tâm lý, góp phần làm nổi bật tính cách anh
hùng của mỗi nhân vật. Cuộc đời của Tnú, của Việt là một quá trình gắn bó lâu
dài, hết lòng trung thành với cách mạng.
+ Lời kể của cụ Met có sắc thái thâm trầm, từng trải như những lời răn dạy;
lời kể của Việt vừa trẻ thơ vừa chân thật gần gũi, bình dị. Hai cách kể này làm
nổi bật hai phong cách; Phong cách Tây Nguyên và phong cách Nam Bộ.