Page 20 - Ô Tô Có Gì Hay
P. 20
Súc manh
S ứ c k é o
tô vận hành bởi những vụ nổ xăng nhỏ xảy ra
sâu bên trong động cơ với tốc độ hàng nghìn lần mỗi
phút. Động cơ càng đốt nhiều xăng và tốc độ đốt
càng lớn thì năng lượng trong xăng được giải phóng
càng nhanh. Tốc độ giải phóng năng lượng chính
là công suất và được đo bằng một đại lượng rất
lỗi thời: sức ngựa hay mã lực. Nếu ô tô của bạn
có động cơ 135 mã lực, hãy tưởng tượng nó
‘ giống như một chiếc xe thồ được kéo bằng 135
con ngựa vô hình (nhưng không có đống lộn
xộn bỏ lại phía sau nhé!)
Môt kỹ sư đồTM^ thrri là nhà khoa học người Scotland tên là James Watt đã nghĩ ra
thuật ngữ sức ngựa, ông chế tạo ra động cơ hơi nước và muốn
bán chúng cho những người vốn quen dùng ngựa, vì vậy ông so
sánh sức mạnh của cỗ máy của ông với sức ngựa. Nhưng ông đã
tính toán không được chính xác cho lắm.
số là Watt đã đưa ra những tính toán của mình dựa trên sức chở của ngựa lùn
pony, loại ngựa có thể kéo 220 pound (100 kg) than đá từ giếng mỏ lên 100 foot
(30,5 m) trong thời gian 1 phút (22.000 pound foot mỗi phút = 3050 kgm/phút). Sau đó ông
đoán một cách đơn giản - nhưng sai lầm - rằng ngựa thường khỏe gấp rưỡi ngựa pony, rồi cho
, ra con số 33.000 pound foot mỗi phút (4575 kgm/phút) cho 1 sức ngựa. Trên thực tế, ngựa thường
cũng không thể kéo nhiều than hơn ngựa pony, do đó sức một con ngựa thường thực ra chỉ
tương đương 0,7 mã lực. May mắn làm sao hiện nay các nhà khoa học đã dùng một đại
lượng tốt hơn để đo công suất: oát (watt). Không khó để đoán ra đó là tên ai nhỉ.
lamesVVatt (1736-1819)
: .M ã lực: 0,13 0,25 0,7
Bạn có thể dùng sức ngựa cho tất cả những gì sử dụng năng lượng: từ bóng
đèn tới tàu con thoi. Thực tế có ít nhất 5 định nghĩa khác nhau về sức ngựa,
tất cả đều khác nhau đến rắc rối. Không có gì ngạc nhiên khi các nhà sản xuất
ô tô thích chọn định nghĩa nào làm cho xe của họ nghe hấp dẫn nhất và
UB<,
đương nhiên điều đó dẫn đến rất nhiều tranh cãi. Ngày nay phần lớn các
nhà khoa học thích dùng oát để đo công suất, đơn vị này ít gây tranh cãi hơn.
Oát: 100 200 520