Page 49 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

50 ^ lìừ n ^ T i 'ứ/ig nguyên Jăc hìêt...

rối, sa lầy: chúng buộc phải đóng lại ở một số thành
tại Nghệ An. Thanh Hóa rồi cuối cùng cố sức tiến ra
Bắc để thực hiện mưu đồ tạo gọng kìm chiến lược tiêu
diệt quân chủ lực của ta. Thế nhưng âm mưu đó hoàn
toàn thất bại, từ tháng 4 năm Ất Dậu (1285) quân Đại
Việt tổ chức phản công trên khắp chiến trường, để rồi
đến đầu tháng 6 cùng năm, quân Nguyên Mông đã bị
quét sạch ra khỏi bờ cõi.

Là người có những đóng góp nhất định vào thắng lợi
của cuộc kháng chiến chống giặc nên Bạch Liêu có tên
ữong danh sách được triều đình định công ban thưởng
nhưng ông từ chối mọi tước vị, vật phẩm. Biết tài của
ông, lại thấy nhà Nguyên vẩn chưa chịu từ bỏ tham vọng
xâm chiếm nước ta. năm Đirứi Hợi (1287) vua Trần sai
Bạch Liêu đi sứ để thăm dò; khi về nước ông ưở lại quê
hương dạy học, bốc thuốc chữa bệnh. Một thời gian sau
đó ông di cư ra Bắc, tới sống ở làng Nghĩa Lư, huyện
Thanh Tâm, xứ Hải Đông (này là Hải Dương).
Khi Bạch Liêu mất, ở Nghĩa Lư cũng như tại quê
hương, dân làng đều xây đền thờ phụng: triều đình
phong ông làm Phúc thần, hiệu là Dương cảnh thành
hoàng đạl vương. Hiện nay tại đền thờ ông ở làng
Nguyễn Xá, huyện Yên Thành, Nghệ An vẫn còn liíu gỉữ
đôi câu đối:
Sinh tiền bất di Đông A đế,

Một vị năng vi Nguyễn Xá thần.
Nghĩa là:
Sống không nhận quan tước của vua Trần,
Chết làm phúc thần của làng Nguyên Xá.