Page 170 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

172 Tủ sách 'Việt Nam - đắt nuớc, con nguùi'

điều này khôníị phải ai (ở Việt Nain) cĩing đả đạt được.
Người trọn đời yêu quê hương đất nước
Trần Đức Thảo cũng giống nliiều thanh niên trí thức
Việt Nam yêu nước khác quyết tâm học “để cho người
Pháp biết rằng dân tộc Việt Nam mình cũng thông minh
chẳng thua gì người Pháp”. Có một “thế hệ vàng” nhĩtng
trí thức ưu tx'i: Từ Phan Văn Trường. Nguyễn An Ninh,
Hoàng Xuân Hãn đến Nguyễn Mạnh Tiíờng, Nguyễn Văn
Huyên, Lê Văn Thiêm, Tạ Quang Bỉíu, Trần Đại Nghĩa
sau này. Thậm chí có người đả phải cảnh báo chính
quyền Pháp “hãy coi chừng những người Việt Nam xuất
chúng như thế” (!) với những trường hỢp như Nguyễn
Mạnh Tường, Nguyễn Vãn Huyên.
Từ nám 1944, dcUig là Tùy viên ngliiên cứu khoa học
quốc gia Pháp. Trần Đức Thảo dã trình bày tham luận về
Xây dựng nền dân chủ ở Đông Dương và tiếp xúc với Đảng
Cộng sản Pháp. Sau ngày 2-9-1945, ông viết truyền đơn,
họp báo ủng hộ Chính phủ Hồ Chí Minh. Trả lời phỏng
vấn của báo Le Monde: “Người Đông Diíơng sẽ làm ^ để
đón uếp khi quân đội quân viễn chinh của Leclecre tới?”,
Trần Đức Thảo khẳng khái nói: “Phải nổ súng”. Câu nói
này đã làm cho ông phải đi tù ba tliáng vì tội “gây mất cUi
ninh cho míớc Pháp”. Trong tíi, Trần Đức Thảo viết bài
báo nổi tiếng về Đông Dương (Sur L’ ỉndochine đăng trên
tạp chí Les Tempers modernes) nêu rõ quyết tâm bảo vệ
nền độc lập và phản đối tliực dân Pháp trở lại Đông
Dương. Trong tliời gian Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Pháp
(1946) Trần Đức Thảo làm ứiư ký cho Ngiíời và xin được
về mtòc nhiíng đã “bị” khuyên ở lại tliêm một thời gian.
Hơn 5 năm sau đó ông uếp tục phát triển sự ngliiệp triết