Page 10 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 10
12 Tu sách ‘Việt Nam - đất nước, con nguời'
VŨ HỮU - NHÀ TOÁN HỌC ĐẦu t iê n
CỦA VIỆT NAM
Vũ Hữu (1437-1530) là một nhà toán học người Việt,
và cĩing là một danh thần dưới triều đại Lê Thánh Tông,
Lê Hiến Tông, ông còn được coi là nhà toán học đầu
tiên của Việt Nam.
Ông ngiíời làng Mộ Trạch, tổng Thì Cỉí, huyện
Đường An, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương, nay là
làng Mộ Trạch, xã Tân Hồng, huyện Bình Giang, tỉnh
Hải Dương. Ông là người đỗ tiến sĩ đầu tiên của làng Mộ
Trạch dưới triều Lê Sơ, là con thứ ba của cụ Vũ Bá
Kliiêm, thuộc đời thứ 5 họ Vũ làng Mộ Trạch. Theo sách
gia phả họ Vũ ở làng Mộ Trạch glii lại thì Vũ Hữu sinh
năm 1443 (một số tài liệu ghi Vũ Hữu sinh năm 1437).
Ông có em ruột là Vũ Phong, một Đô lực sĩ, làm võ quan
đến chức Cẩm y vệ úy ty chỉ huy sứ thời vua Lê Thánh
Tông, dân gian tôn là Trạng Vật. Ngoài ra, dòng tộc ông
về sau nhiều đời đỗ đạt, Vũ Hữu là bác của Víi Đôn, cao
tổ của Vũ Lương, tăng tổ của Vũ Đình Lân, viên tổ của
Vũ Đình Thiều, Vũ Đình Ân, v.v. đều là những bậc khoa
bảng vang danh cả.
Thuở nhỏ, ông không được đi học vì nhà nghèo,
nhưng Vũ Hữu đã sớm bọc lộ trí thông minh mẫn tiệp,
tư chất tinh anh. Khi ông còn bé, dân làng Mộ Trạch
muốn sỉía ScU ig mới ngôi đình bị dột nát, các bô lão
trong làng lúng túng chẳng biết tính toán làm sao để có
Uiể hoàn thành ngôi đình. Vũ Hữu chỉ cần nhìn qua ngôi
đình, lấy que vạch lên đất tính toán, một lát đã xong.