Page 264 - Những Nét Văn Hóa Đạo Phật
P. 264
danh, có quyền thế, được nhiều người biết đến, được
xem là quan trọng, có phẩm giá và được khen ngợi.
Những điều giáo sư Maslow nói về nhu cầu tự quý trọng
nói trên đã được giáo sư giải thích rõ thêm như sau^:
"Mọi người đêu có nhu câu muôn được người khác kính
trọng cũng như tự tôn trọng bản thân mình. Những người
biết quý trọng chính mình thì đời sống của họ ổn định, không
làm gì xấu và ít ham muốn nổi danh. Những người không
biết tự quý trọng thì thường tìm cách làm cho mình được
nhiêu người biết đến bằng mọi cách, xấu cũng như tốt."
Giáo sư Maslow phân biệt nhu cầu tự trọng làm hai cấp.
Cấp thấp là muốn ngưòi khác kính trọng mình, muốn có địa vị
cao, muốn nổi tiếng, muốn có danh vọng và thế lực. Còn cấp
cao là muốn bản thân tự quý trọng mình, có năng lực, có khả
năng chu toàn công việc, có sự tự tin, không bị lệ thuộc và có
sự tự do. Họ là những người có lòng kính trọng kẻ khác, cũng
như được người khác kính trọng, nên đòi sống của họ rất vững
vàng về mặt tâm lý và giao tiếp xã hội. Thoả mãn nhu cầu tự
quý trọng dẫn đến cảm giác tự tin, thấy mình có giá trị, sức
mạnh, khả năng và đầy đủ cũng như thây mình có ích lợi và cần
thiết cho đời. Nhưng nếu sự đáp ứng nhu cầu này bị ngăn trở
thì ngưòi ta sẽ cảm thấy mình thấp kém, yếu ót và bất lực. Và
giáo sư Maslow® nhắc nhở thêm cách để tránh cho sự quý trọng
bị xuống cấp:
"Sự vững chãi nhất, và do đó, là lành mạnh nhất của sự tự
trọng là mình được kẻ khác kính trọng một cách xứng đáng
hơn là danh tiếng be ngoài, sự nối danh hay do sự nịnh hót."
266 I NHỮNG NÉT VĂN HÓA ĐẠO PHẬT