Page 262 - Những Nét Văn Hóa Đạo Phật

Giáo sư Maslow nhấn mạnh đến động lực thúc đẩy con
người hành động là để thoả mãn các nhu cầu khác nhau từ thấp

lên cao^. Những nhu cầu thấp cần được thoả mãn trước và tiến
dần lên vì nếu không thoả mãn các nhu cầu căn bản thì các nhu
cầu cao hơn không thể nào thoả mãn được. Ví dụ một người đói

thì có thế không quan tâm đến sự kính trọng của người khác,
anh ta có thể đi lấy trộm thức ăn để được no bụng đã, dù biết
có thể bị bắt hay bị giết (không quan tâm tới nhu cầu an toàn)

hay bị khinh khi (nhp cầu được quý trọng). Một người bị nhu
cầu sinh lý thúc đẩy có thể xâm phạm thân thể kẻ khác dù bị
chê bai hay bỏ tù.

Như vậy, một người bình thường (ở đây chúng ta cần nhó
giáo sư Maslow không nói đến các vị tu hành tự chọn sống đòi

thanh tịnh độc thân), sau khi nhu cầu dưới được thoả mãn như
có đủ cơm ăn, áo mặc, nhà ở, tình dục, thì nhu cầu kế tiếp là nhu
cầu an toàn liên hệ đến bảo đảm mạng sống, bảo đảm việc làm,

cua cải, gia đình ổn định, đạo đức ổn định, sức khỏe được bảo
vệ, thúc đẩy con người hoạt động để có những điều đó. Điều
này rất quan trọng cho việc quản trị công ty hay hoạt động của

các đoàn thế. Ví dụ, một người công nhân làm việc với lương
vừa đủ sống thì việc tăng lương đối với họ là điều rất cần thiết.
Còn người đã có lương bổng khá cao thuộc giai cấp trung lưu
thì nhu cầu của họ ở bậc thứ tư - nhu cầu được quý trọng liên

hệ đến lòng tự tin, sự thành đạt, kính trọng người khác và được
người khác kính trọng.

Những nhu cầu căn bản này liên hệ với nhau mật thiết từ
thấp lên cao. Khi một nhu cầu xuất hiện, từ cấp thấp như cơm

ăn áo mặc, thì nó có sự đòi hỏi rất mạnh mẽ, thu hút năng lực
nơi tâm, thúc đẩy phải thỏa mãn. Khi nhu cầu này được thỏa
mãn, nhu cầu kế tiếp sẽ xuất hiện và trở thành trung tâm mạnh

264 I NHỮNG NÉT VĂN HÓA ĐẠO PHẬT