Page 200 - Những bài Làm Văn 12

Muốn hiểu được nội dung của bản Tuyên ngôn Độc lập, trước hết chúng ta
phải tìm hiểu kĩ lãnh tụ Hồ Chí Minh viết Tuyên ngôn Độc lập trong hoàn cảnh
nào? Viết cho ai và nhằm mục đích gì?

Sau khi chiến tranh thế giới thứ II kết thúc, phát xít Nhật đầu hàng phe
Đồng minh vô điều kiện. Lúc đó, ở miền Nam, quân đội Pháp nấp sau lưng
quân đội Anh vào giải giáp phát xít Nhật. Phía Bắc, quân đội Tưởng chờ ở

biên giới sẵn sàng tràn vào nước ta. Trước khi viết bản Tuyên ngôn, lãnh tụ
Hồ Chí Minh đã nhận định: Mâu thuần giữa Anh - Mĩ - Pháp và Liên Xô có
thể làm Anh - Mĩ nhân nhượng với Pháp và để cho Pháp trở lại Đông Dương.
Để việc tái chiếm Đông Dương không bị dư luận quốc tê' phản đối, Pháp đưa
ra một luận điệu xảo trá: Đông Dương vốn là thuộc địa của Pháp, Pháp đã
có công “ khai hoá” Đông Dương. Phát xít Nhật chiếm Đông Dương nhưng
nay đã đầu hàng phe Đồng minh, do đó việc trở lại Đông Dương của Pháp là
đương nhiên và hợp lí.
Vì vậy, Tuyên ngôn Độc lập không chỉ tuyên bố trước quốc dân đồng bào
và nhân dân thế giái mà còn nhằm vào bọn đế quốc Mĩ, Anh, Pháp để ngăn
chặn và đập tan âm mưu xâm lược của chúng, nhất là luận điệu xảo trá của
thực dân Pháp. Nội dung của bản Tuyên ngôn Độc lập còn là một cuộc tranh
luận quyết liệt giữa dân tộc Việt Nam với những đối tượng ấy.

Mỏ đầu bản Tuyên ngôn, Hồ Chủ tịch đã trích dẫn những câu văn chứa
đựng nội dung thiết yếu trong hai bản Tuyên ngôn nổi tiếng thế giới là Tuyên
ngôn Độc lập của nước Mĩ: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đảng.
Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những
quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc".
Thêm vào đó là lời trích dẫn từ Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của
nước Pháp; “Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về ỢUyền lợi; và phải luôn
luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi”. Đó là những câu nói của các bản
Tuyên ngôn bất hủ không chỉ của riêng nước Pháp, nước Mĩ mà còn là của
cả nhân loại. Lời văn trích từ hai bản Tuyên ngôn này là những danh ngôn,
nghĩa là những chân lí lớn, không ai có thể bác bỏ được.

Việc viện dẫn những danh ngôn nói trên để mở đầu cho bản Tuyên ngón
Độc lập của Việt Nam là một lập luận vừa kiên quyết vừa khôn khéo \ có thể
gọi đó là thủ pháp lấy gậy ông đập lưng ông rất đích đáng của tác giả.

199