Page 282 - Nguyễn Văn Linh Hành Trình Cùng Lịch Sử
P. 282
cho anh trong việc khai thác nội dung báo chí. Khi nghe tôi báo cáo đơn
sơ, anh tìm đọc lại chỉ cho tôi biết những vấn đê' ẩn đằng sau những mẩu
tin mà tôi tưởng là không quan trọng. Anh giải thích cặn kẽ, nhẹ nhàng,
nhưng tôi rất “thấm”. Có một điểm ở anh mà tôi chú ý; anh vui tính, hay
nói đùa dí dỏm, có khi châm biếm nhẹ nhàng.
Một hôm, gần đến ngày kỷ niệm sinh nhật Hổ Chủ tịch, anh Sáu Khanh
bảo tôi làm một bài thơ để đăng vào báo Chống xâm lăng, cơ quan của
Thành bộ Việt Minh. Tôi vắt óc suy nghĩ, tìm tứ chọn lời, cặm cụi mấy
ngày mới xong, rồi đưa cho anh Sáu. Anh xem, không nói gì. Tôi đâm lo.
Anh Sáu đưa cho anh Mười. Anh vừa xem vừa tủm tỉm cười, và đổng ý cho
đăng. Anh bảo tôi: Ráng công tác tốt rổi sẽ cho đi làm phóng viên chiến
trường. Tôi mừng rơn trong bụng; chắc tác phẩm của mình cũng khá nên
anh Mười mới vui như thế. ít lâu sau, một hôm thấy tôi chăm chú xem một
bài thơ lục bát đăng trên một tờ báo kháng chiến, anh ghé mắt xem. Tôi hỏi
ý kiến anh vê' bài thơ. Anh tủm tỉm cười, bảo: “Bài này cũng “hay” như hai
câu “Nửa đêm giờ tí canh ba, vợ tôi con gái đàn bà nữ nhi”. Tôi bật cười,
nhưng rồi nín bặt, vi chợt nhớ ra là khi xem bài thơ của tôi, anh củng đã
cười tủm tỉm như thế!
Thấy tôi thích thơ, anh hỏi đã đọc thơ của Éluard, Aragon chưa? Tôi ngơ
ngác. Tôi thuộc nhiều bài thơ của Lý Bạch, Đỗ Phù, Victor Hugo, Alửed de
Vigny, v.v... nhưng hai thi sĩ anh vừa nói đến thì tôi chưa nghe tên, nói gì
đọc thơ họ! Và nghĩ thầm: cái ông này ở tù Côn Nôn (Côn Đảo) vế, học ở
đâu mà biết đủ thứ! Hồi ấy tôi đâu đã biết ngục Côn Nôn là trường đại học
của các nhà cách mạng. Thú thật, khi đi kháng chiến, tôi vẫn mang theo
lòng tự kiêu ngẩm vể những kiến thức sách vở của một trí thức tiểu tư sản
pha phong kiến. Nhưng khi sống gẩn anh Mười chưa tròn một tháng, lòng
tự kiêu ngầm ấy tự nó xẹp xuống như một cái bong bóng xì hơi! Trong một
thời gian ngắn, tôi biết thêm và hiểu ra nhiều điểu mà mười mấy năm ngổi
trên ghế nhà trường, từ tiểu học đến cao đẳng, tôi chưa hê biết đến. Tiếc
rằng tôi chỉ được sống gấn anh tính ra chưa đẩy hai tháng.
Dưới sự chỉ đạo của anh Mười, cơ ngơi của Văn phòng ngày càng phát
triển. Trụ sở có nhà riêng, không ở trong nhà dân nữa. Đó vừa là văn
phòng, vừa là nơi anh Mười tiếp anh chị em cán bộ đến liên hệ công tác.
281