Page 189 - Nguyễn Văn Linh Hành Trình Cùng Lịch Sử

- Công việc nhiều, anh Linh cần anh thu xếp lên ngay để giúp Tổng Bí
thư về việc chuẩn bị các tài liệu, các bài phát biểu...
Anh Nguyễn Văn Linh ra Trung ương đảm nhiệm trọng trách Tổng Bí
thư nhưng gia đình thì vẫn ở trong Nam. Anh ở một mình, cho nên ngoài
công việc, lúc rảnh rỗi thường gọi tôi sang, có lúc cùng ăn cơm trưa, có lúc
cùng ăn cơm chiểu.
Trước Tết Đinh Mão (1987), một lần tôi sang làm việc đến tận chiểu
muộn, rỗi ở lại ăn cơm với anh. Cơm xong, trời mưa rất to, tôi ngồi chờ
mưa tạnh. Đột nhiên, anh Linh nói:
- Tôi kể cho anh nghe chuyện này, rất xúc động vể một đồng chí đã cứu
nguy cho tôi trong thời gian hoạt động bí mật ở Sài Gòn trước cách mạng
tháng Tám.

Nghe giọng nói thần tình của anh có vẻ khác với lúc nói về công việc,
tôi đã cảm giác về một điểu gì đó không bình thường. Năm 1984, tôi từng
được anh tiếp chuyện một lẩn khá lâu. Lẩn đó, tôi đưa đoàn cán bộ của
trường Nguyễn Ái Quốc vào nghiên cứu tại TP. Hồ Chí Minh. Với tư cách
là Bí thư Thành ủy, anh nổng nhiệt tiếp đoàn suốt một buổi sáng. Đây là
lẩn thứ hai, tôi được ngồi lâu trò chuyện với anh. Trong căn phòng nhỏ,
vẳng tiếng mưa rơi từ cửa sổ vọng vào, anh kể:
“Tôi quen biết một đồng chí tên là Lê Xuân Trứ từ đầu những năm 30
trong quá trình hoạt động cách mạng. Năm 1937, sau khi thực hiện nhiệm
vụ của Trung ương giao cho là lập lại Xứ ủy Trung kỳ, tôi trở vào Sài Gòn
báo cáo kết quả với Trung ương. Lúc này, địch khủng bố rất gắt gao, nhiều
cơ sở cách mạng bị tan vỡ, vì vậy tìm chỗ ở trong thành phố rất khó khăn.
Một cán bộ của Thành ủy vốn là thủy thủ đưa tôi đến ở tạm tại khu Bàn
Cờ. Giáp tết, chúng tôi đang ngồi gói bánh chưng tại nhà một cơ sở cách
mạng thì bất ngờ cảnh sát ập đến khám xét nhà bên cạnh. Ngay lập tức, tôi
và đổng chí cán bộ Thành ủy phải rút chạy mỗi người một ngả, hẹn gặp
lại nhau trước cửa chợ Bến Thành vào chiều 30 Tết để anh đưa tôi xuống
trú tạm tại một chiếc tàu đậu dưới sông Sài Gòn, qua sáng mổng một Tết
sẽ tìm chỗ ở khác. Đúng hẹn, tôi lẫn vào dòng người tấp nập đi sắm Tết,
qua lại cổng chợ Bến Thành nhiều lẩn, nhưng đến gần giao thừa, chợ vãn
người vẫn không tìm thấy đổng chí đó. (Sau này tôi mới biết rằng, đổng

188