Page 103 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 103
Hàng năm cứ đến ngày 17 tháng 2 và ngày 17 tháng 8
âm lịch thợ da làm ăn ở các nơi nhất là phố Hà Trung và
phố Hàng Da (Hà Nội) đều trở về Thanh lâm làm lễ giỗ tổ.
Hiện ở phố Hàng Giầy (Hà Nội) vẫn còn ngôi đền thờ vọng
cụ tồ nghề da.
37. Phạm Đôn Lễ, tổ nghề dệt chiếu
Ông là người xã Hải Trào (tên nôm làng Hới) huyện
Hưng Hà, tỉnh Thái Bình. Đỗ trạng nguyên niên hiệu Hồng
Đức thứ 12 (1481) đợi vua Lê Thánh Tông, học giỏi tài
cao, từ thi hương đến thi đình ông đều đỗ đầu. Có người
nhầm ông với Phạm Đôn làm quan Bộ Lễ thời Tiền Lê, học
được nghề dệt chiếu ở Quế Lâm - Trung Quốc. Tư liệu về
Phạm Đôn Lễ rất sơ sài. Dân gian truyền lại rằng: Hải Trào
và những vùng lân cận rất hợp với việc ữồng cói, dân ở đây
đã cỏ nghề dệt chiếu từ lâu đời nhưng dệt bằng khung đứng
vừa chậm, chiếu lại không đẹp. Phạm Đôn Lễ đã giúp dân
mở mang nghề trồng cói. Ông lại sáng kiến cải tiến cách
dệt chiếu bàng khung nằm có ngựa đỡ dọc làm cho sợi đay
luôn cong, chao cói nhanh hơn,sợi đan đều hơn do đó năng
suất cao, chiếu lại đẹp, chiểu Hới có nhiều loại, song nổi
tiếng nhất là chiếu đậu, khắp nơi đâu đâu cũng hâm mộ ưa
dùng. Nhớ ơn ông, dân xã lập đền thờ và tôn ông là “ông
Trạng Chiếu”. Hàng năm dân tổ chức lễ hội để tưởng nhớ
ông và khuyến nghệ vào ngày 6 tháng giêng.
107