Page 89 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

công và đến năm 1200, toàn bộ miền Bắc Ấn Độ bị nhập vào

Ápganixtan.

3. Ấn Độ từ thế kỉ XIII - XIX

- Thời kì Xuntan Đêli (1206-1526)

Năm 1206, viên Tổng đốc của Ápganixtan ở miền Bắc Ấn

Độ đã tách miền Bắc Ấn Độ thành một nƣớc riêng tự mình làm

Xuntan (vua), đóng đô ở Đêli, gọi là nƣớc Xuntan Đêli (vƣơng

quốc Hồi giáo Đêli). Từ đó đến năm 1526, ở miền Bắc Ấn Độ đã

thay đổi đến 5 vƣơng triều, nhƣng đều do ngƣời ngoại tộc theo

Hồi giáo thành lập, đồng thời đều đóng đô ở Đêli, nên thời kì

này gọi là thời kì Xuntan Đêli.

- Thời kì Môgôn (1526-1857)

Nƣớc Mông Cổ do Thành Cát Tƣ Hãn thành lập năm 1206.

Sau khi Thành Cát Tƣ Hãn chết (1227), đế quốc Mông Cổ chia

thành nhiều nƣớc. Dòng dõi của ngƣời Mông Cổ ở Trung Á đều

Tuốc hóa và đều theo đạo Hồi. Từ thế kỉ XIII, ngƣời Mông Cổ ở

Trung Á nhiều lần tấn công Ấn Độ. Năm 1526, họ chiếm đƣợc

Đêli, thành lập vƣơng triều mới gọi là vƣơng triều Môgôn

(Mông Cổ). Từ giữa thế kỉ XVIII, thực dân Anh bắt đầu chinh

phục Ấn Độ. Đến năm 1849, Ấn Độ hoàn toàn biến thành thuộc

địa của Anh, vƣơng triều Môgôn đến năm 1857 bị diệt vong.

II - NHỮNG THÀNH TỰU CHÍNH CỦA VĂN MINH ẤN

ĐỘ

1. Chữ viết

Chữ viết đầu tiên ở Ấn Độ đƣợc sáng tạo từ thời văn hóa

Harappa. Tại các di chỉ thuộc nền văn minh lƣu vực sông Ấn đã

phát hiện đƣợc hơn 3.000 con dấu khắc chữ đồ họa. Suốt nửa thế