Page 62 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

C. VĂN MINH ARẬP

I - SƠ LƢỢC VỀ LỊCH SỬ ARẬP

1. Tình hình bán đảo Arập trƣớc khi lập nƣớc

Arập là bán đảo lớn nhất thế giới ở Tây Á, diện tích lớn hơn

1/4 châu Âu. Tuy vậy, trên cả bán đảo chỉ có vùng Yêmen ở phía

Tây Nam có nguồn nƣớc phong phú, đất đai có thể trồng trọt

đƣợc. Hơn nữa, nhờ nằm trên con đƣờng buôn bán giữa Tây Á

và Bắc Phi, nên Yêmen có điều kiện phát triển về thƣơng

nghiệp. Vì vậy, từ thế kỉ X đến thế kỉ VI TCN, ở đây đã thành

lập nhiều nhà nƣớc cổ đại.

Ngoài Yêmen, vùng Hegiadơ (Hejaz) nằm dọc ven bờ biển

Đỏ ở phía Tây bán đảo cũng tƣơng đối phát triển. Vùng này từ

xƣa vốn là cái cầu nối liền việc buôn bán giữa vùng Địa Trung

Hải với phƣơng Đông. Vì vậy, ở đây từ sớm đã xuất hiện một số

thành phố, trong đó quan trọng nhất là Mécca và Yatơrip.

Đến đầu thế kỉ VII, cƣ dân các thành phố này, vẫn đang

sống thành từng thị tộc hoặc bộ lạc. Tuy nhiên, trong các bộ lạc

đó, sự phân hóa giai cấp đã hết sức rõ rệt. Tầng lớp quý tộc thị

tộc đã trở thành những kẻ có nhiều đặc quyền và của cải.

Ở trung tâm Mecca có một ngôi đền gọi là Caaba (nghĩa là

"khối lập phƣơng”), trong đó thờ nhiều tƣợng thần của các bộ lạc

và đặc biệt có một phiến đá đen dài khoảng 20cm đƣợc coi là

biểu tƣợng sùng bái chung của các bộ lạc.

Ngoài Yêmen và vùng Hegiadơ, phần lớn đất đai còn lại là

sa mạc và bãi cỏ, khí hậu khô, nguồn nƣớc hiếm, vì vậy cƣ dân ở

đây chủ yếu sống bằng nghề chăn nuôi mà súc vật đƣợc nuôi

nhiều nhất là dê và lạc đà. Tuy lạc hậu hơn hai vùng nói trên

nhƣng đến đầu thế kỉ VII ở đây cũng đã diễn ra sự phân hóa giàu

nghèo.