Page 70 - Làng Khoa Bảng

họ Nguyễn ghi "Khoa bảng môn" và hai câu đối:

"Kim Bảng thạch bi truyền vọng tộc
Hiền xa tứ mã xứng cao môn"

(Bảng vàng bia đá được lưu truyền về sau
Kiệu xe tứ mã được xứng cửa cao này)

Một trong những nguyên nhân dẫn đến công thành
darửi toại của các Tiến sĩ là truyền thống giáo dục của gia
đình, dòng họ. Điều đó có thể thấy trên tấm bia (hình
trang sách hai mặt) đặt ở mộ cụ Nguyễn Lung, người sữih
5 con trai đỗ Tiến sĩ, mở đầu dòng khoa bảng Nguyễn
Kữn Đôi. Trạng nguyên Lương Thế Vinh đã khắc bia nói
về sự quan tâm của các bậc phụ huynh: "Con đi học xa,
áo chưa rách đã bảo người nhà may sẵn cho, sỢ bị cảm
lạnh mà tổn hại đến việc học. Thức ăn chưa hết đã bảo
người nhà mang đến sỢ bị đói mà tổn hại đến việc học.
Các con cảm động vì tình nghĩa giáo huấn của cha mẹ mà
dốc lòng tu chí về nghiệp học mà thành danh".

Tục lệ làng xã động viên người thi cử cả về \'^ật chất
lẫn tũứi thần: Kim Đôi có ruộng khuyến học dàrửi cho
người từ Tiến sĩ trở lên. Văn chỉ hàng huyện có quy đừủi:
Của tế và người dự tế phải có chức danh học vị. Nếu
không dù quan chức gì cũng không được về đây tế:

"Trúng trường quan chi đích tử
Triều quí quan chi đích tôn!"

Truyền thống hiếu học còn biểu hiện ở sự tôn sư
trọng đạo. Làng có lệ "tết thầy" vào mồng 5/5, rằm
tháng 8 và mồng 10/10 âm lịch.

09