Page 175 - Làng Khoa Bảng

Nguyễn Úc đỗ Đệ tam giáp Đồng Tiến sĩ khoa Đinh
Mùi (1487), đời Lê Thánh Tông và làm quan đến chức
Lại bộ Tả thị lang, có anh ruột là Nguyễn Hy Tái là
Hoàng giáp Đô Ngự sử đài.

Sinh trưởng trong một gia đình dòng dõi, danh gia
vọng tộc và lớn lên ở làng Tam Sơn - m ột trong bô"n
ngôi làng có truyền thông khoa bảng nổi tiếng của xứ
Kinh Bắc nên từ nhỏ N guyễn Tự Cường đã chăm chỉ
đèn sách, chuyên tâm dùi m ài kinh sử. Năm 26 tuổi,
Nguyễn Tự Cường lên kmh dự thi và đỗ Đệ nhị giáp
Tiến sĩ xuất thân (Hoàng giáp) khoa Giáp Tuất niên
hiệu Hồng Thuận 6 (1514), đời Lê Tương Dực và làm
quan đến chức Hiến Sát sứ, được tặng là Tiết nghĩa
Đại vương.

Thần tích, thần phả làng Tam Sơn chép ngắn gọn
rằng, khi Mạc Đăng Dung gây biến, N guyễn Tự
Cường vâng phụng m ật chiếu cương quyết đề xướng
dẹp giặc ở Cổ Pháp, ô n g đã họp 18 vị tiến sỹ trong
vùng như: cụ Đàm Thận Huy, Nguyễn Kiến Đôi...
dựng nghĩa quân cần Vương đánh nhà Mạc nhưng
không thành.

Ngày nay, vùng Tam Sơn còn lưu truyền câu
chuyện Hoàng giáp N guyễn Tự Cường tuẫn tiết: Khi
nhà Mạc làm lễ đăng quang, nhận thấy vị quan Hiến
Sát sứ triều Lê là người tài nên đã trọng dụng mời ra
dự lễ nhưng N guyễn Tự Cường cáo ô'm, nhất định
không ra. Ba hôm sau, triều đình buộc ông phải lên
chầu. Vì không muôn nhìn trực diện kẻ cướp ngôi nên
ông giả cách đau m ắt để dùng vải the che mắt. Lúc

174