Page 144 - Kỳ Quan Thế Giới Thức Vật

cho rễ thực vật hấp thụ. Trong đó có 3 loại nguyên tố chủ yếu là đạm,
lân, kali. Đối vói các nguyên tố vi lượng (sắt, mangan, đồng, kẽm, clo, bo,
mô-lip-đen) mặc dù nhu cầu của thực vật rất ít những nếu thiếu sẽ gây
nên bệnh thiếu chất. Thông thường, người ta thường lấy các dung dịch
nguyên tố vi lượng phun lên than và lá thực vật, gọi là bón phân ngoài
rễ. Tại sao chúng ta phải bón phân ngoài rễ?
Những phân bón trong đất nhất thiết phải hòa tan được trong nước
mói có thể được bộ rễ của thực vật hấp thụ. Sự thay đổi độ kiềm axit trong
đất, tức là độ PH sẽ quyết định sự phân giải hay kết tủa của các dung dịch
dưỡng chất. Các loại đất trung tính hay bị kiềm hóa, axit hóa, các phân bón
phát huy tác dụng tương đối cao. Khi độ PH trong đất quá cao hay quá
thấp, sẽ gây hại đối với thực vật. Ví dụ như đất có quá nhiều túih kiềm, thì
phân lân và canxi sẽ có phản ứng vói nhau, hiệu quả của phân bón bị giảm
xuống. Cùng vói sự tăng dần của từih kiềm trong đất ví dụ như khi độ PH
cao quá mức 8.5, thì các nguyên tố như canxi, magiê, sắt, phôtpho, đồng,
kẽm, mangan, mô-lip-đen... sẽ ở trong trạng thái không thể phân giải,
lượng thực vật có thể hấp thụ đưọc là rất ít. Trong môi trường có tứửi axit
như đất đỏ thì các nguyên tố phôtpho, kali, canxi, magiê dễ dàng phân giải
nhưng lại dễ bị nước mưa rửa trôi, thực vật không kịp hấp thụ, do đó mà
các loại đất có tứìh axit luôn luôn trong tình trạng thiếu bốn loại nguyên tố
trên. Nhưng trong những thửa ruộng có tmh axít yếu (độ PH từ 2,5 đến 5),
thì độ phân giải của ba nguyên tố nhôm, sắt, mangan lại cao, dẫn đến
nồng độ của chúng cao lên, sẽ có hại đối vói thực vật. Có thể thấy rằng, độ
PH trong đất có ảnh hưởng trực tiếp đến phân bón của thực vật, đặc biệt là
sự hấp thụ các nguyên tố vi lượng.
Đối vói thực vật, ngoài rễ ra, các bộ phận trên mặt đất mà chủ yếu là
lá cũng có thể hấp thụ dưỡng chất. Dó đó, bón phân ngoài rễ còn được
gọi là bón phân trên mặt đất. Trong quá trình sừủi trưởng của thực vật,
do độ PH trong lòng đất không ngừng biến đổi nên phân bón đặc biệt là
các phân bón nguyên tố vi lượng trong lòng đất luôn luôn không được
bảo vệ, do vậy mà ngưòi ta thường pha chế chúng thành những dung
dịch cực hiếm để tiến hành bón phân ngoài rễ. Thòi gian bón phân kiểu
này thường là sáng sớm hoặc chiều tối, hoặc vào những ngày tròi âm u cả
ngày cũng được. Khi phun, ta phải phun đều lên hai mặt lá, phun làm
nhiều lần để nâng cao hiệu quả của phân bón. Bón phân ngoài rễ có thể
bổ sung vào những lượng phân bón thiếu trong đất, để đề phòng bệnh

- 144