Page 47 - Kiến Trúc Kỳ Diệu

thiết kế này đã có từ rất lâu rồi. Theo ghi chép, năm 80 trước công nguyên, đấu
trường Colosseum ở La Mã do Hoàng đế Vespassian ở La Mã hoàn thành có thể
chứa được 50000 người, trên chỗ ngồi của khán giả có bố trí màn che làm nóc,
việc đóng mở nóc do các nô lệ đảm nhiệm.

Bước vào những năm 60 của thế kỉ, công trình thể dục thể thao có nóc mở
được sử dụng đầu tiên tại Âu-Mỹ, như bể bơi lội, sân tennis. Sân vận động có nóc
mở quy mô tương đối lớn, đầu tiên phải kể đến lễ đường Pittsburgh được xây

dựng tại Mỹ. Đó là kiến trúc có dạng hình tròn với đường kính 127m, 9.200 chỗ
ngồi cố định, 4.400 chỗ ngồi tạm thời, chiểu cao của kiến trúc này là 33m. Đầu
tiên nó là rạp ngoài trời chuyên biểu diễn ca kịch, chỉ có chỗ ngồi khán giả là có
màn che chắn. Sau này do nhu cầu ngày càng cao của các môn thi đấu trong nhà
như bóng rổ, khúc côn cầu. mọi người mới đưa ra phương án thiết kế nóc đóng
mở, phương án này đã được thực hiện với tổng chi phí là 1.000.000 đôla Mỹ.

Nhưng công trình chính thức thực hiện đó là sân vận động diễn ra Đại hội thể
dục thể thao năm 1976 tại Montreal Canada. Cấu trúc chủ yếu của nó là từ phần
đỉnh đến những phần xung quanh có thiết kế các dầy thừng và dùng nó để treo

bạt, rồi lại thu bạt lên đỉnh, do nguyên nhân kinh tế mà ý tưởng này mãi đến năm
1987 mới được thực hiện. Trên cơ sở đó, sân vận động quy mô lớn Thiên Củng đã
được hoàn thành vào năm 1989 tại Toronto Canada. Nó có điểm khác so với sân
vận động Montreal là ở chỗ nóc của nó có hình vòm bằng kim loại có thể di động.
Công trình quy mô lớn này đã vượt khỏi giới hạn các công trình thể dục thể thao
đơn thuần, nó còn bao gốm nhiều hoạt động như hoạt động triển lãm, hoạt động
văn nghệ và các hoạt động khác. Trong đó có những hoạt động đòi hỏi không khí
và ánh nắng Mặt Trời, có những hoạt động lại đòi hỏi môi trường ánh sáng và
điện trong nhà, lại có loại đòi hỏi điều kiện hoạt động ngay cả với thời tiết

khắc nghiệt.

Việc hoàn thành sân vận động quy mô lớn Toronto đã gây sự chú ý cho giới
thể thao cũng như giới công trình Nhật Bản. Công ty xây dựng đã bắt đầu triển
khai và nghiên cứu loại hình sân vận động có nóc đóng mở. Năm 1988, tiến hành
xây dựng lại sân vận động Trung tâm quần vợt Hữu Minh Tokio, diện tích sân
được tăng lên thành 1.700.000 m^ dành cho hơn 10.000 người, nó được xây dựng
theo hình thức có nóc mở di động.

47