Page 25 - Kiến Trúc Kỳ Diệu

Thang máy - Bệ lên xuống trước đây

Thang máy thời đâu chì là bệ lên xuống

Thang máy tuy đã xuất hiện từ thế kỉ trước, nhưng tổ tiên của nó thì lại có từ rất
sớm. Theo ghi chép của lịch sử, thế kỉ I trước Công nguyên, kiến trúc sư người La Mã
đã sử dụng một loại bệ lên xuống, bệ này có hai cạnh trên dưới vuông góc với nhau
để vận chuyển đồ đạc giúp con người. Tất nhiên, loại bệ lên xuống này vô cùng đơn
giản, nó dùng sức người, sức gia súc hoặc sức của nước thông qua vòng lăn để điều

khiển, đơn giản nhất là dùng dây thừng buộc cái làn vào bệ lên xuống này.
Sau này, người ta phát minh ra phương pháp dùng trục thăng bằng để vận
chuyển những vật nặng. Chẳng hạn, gắn một đổ đựng vật vào một đầu của sợi dây,

đầu kia của sợi dây quấn quanh ròng rọc có gắn trục thăng bằng, cho vật cần đưa
lên vào đổ đựng vật đó hoặc cho người ngỗi lên, làm như vậy có thể đưa người
hoặc vật lên trên.

Việc phát minh ra máy hơi nước đã mang lại cho con người một lối suy nghĩ
mới: có thể dùng sức của máy hơi nước tạo ra một công cụ có hai đầu trên dưới
vuông góc nhau để vận chuyển đồ đạc. Đầu thế kỉ XIX, xuất hiện một loại thang
máy thủy áp, nó dùng một cái ang đựng chất lỏng và pittong làm bệ lên xuống,

25