Page 162 - Huế Trong Tôi
P. 162
Tòa án nhân dân Liên khu IV. Hòa bình lập lại, Thủ đô Hà
Nội được giải phóng (ngày 10-10-1954), tôi trở về Hà Nội
học tập và công tác. Cũng có một vài lần gặp cụ Hổ Đắc
Điềm, trong những cuộc họp vê' giáo dục, văn hóa, lịch sử,
như trong lễ hội Đống Đa sau Tết, tổng kết công tác bổ túc
văn hóa thành phố, đặc biệt có lẩn tôi tới nói chuyện về
lịch sử tại Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hà Nội...
Qua các lần gặp gỡ và nói chuyện tại Hà Nội cũng như
suốt trong thời gian kháng chiến chống Pháp ở Thanh Hóa,
có điều kiện sống gcỉn cụ Hổ Đắc Điềm, tôi nhận thây cụ là
một trí thức được đào tạo một cách bài bản, chúih quy
trong nhà trường Pháp, nhưng vẫn đậm đà tính thần dân
tộc, rất trung thực, chân thành, cởi mở. Nhưng có điều tôi
vẫn chưa hiểu tại sao cụ lại tha thiết, gắn bó vói công tác
thanh toán nạn mù chữ, b'mh dân học vụ, bổ túc văn hóa
của Thủ đô như vậy? Qio mãi tới gáín đây, cũng nhân đọc
cuôh Một tâm lòng với dân trí tôi mói nhận ra cái lý do sâu
xa, cái động cơ mãnh liệt đã thúc đẩy vị trí thức Hổ Đắc
Điềm đáng kúih của chúng ta. Đó là khi giao cho cụ Điềm
việc vận động xóa mù chữ ở Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí
Mữứi đã ân cần nói với cụ: "Nghe nói chú nhiều chữ nghĩa
lắm phải không? Vậy đừng có độc quyền cho m'inh, mà
phải san sẻ cho người khác". Từ đó, cụ Hổ Đắc Điềm suốt
trong 25 năm phụ trách Ban Vận động thanh toán nạn mù
chữ và bổ túc văn hóa của thành phố Hà Nội đã toàn tâm
toàn ý dốc sức cho công tác đặc biệt này. Và cũng chính cụ
khi nh'm lại cuộc đời m'mh đã chân thành tự nhận ra được
những biến đổi sâu sắc trong tư tưởng và đời sống của
160