Page 11 - Hỏi Đáp Về Quyền Con Người
P. 11
Câu hỏi 1
“Quyền con người’’ là gì?
Trả lời
Có nhiều cách tiếp cận dẫn tối những định nghĩa khác
nhau vể quyển con người (“human rights'). Khuynh hướng
tiếp cận thứ nhất nhấn mạnh thuộc tính tự nhiên của các
quyền con người (đã là con người thì có các quyền). Khuynh
hướng thứ hai nhấn mạnh thuộc tính nhân tạo của quyền
con người, cho rằng các quyền là do con người thỏa thuận
với nhau hoặc do Nhà nước quy định trong pháp luật.
Theo Văn phòng Cao ủy Liên hỢp quổíc vê nhân quyền
thì: “Quyền con người là những bảo đảm pháp lý toàn cầu
(“universal legal guarantees’’) có tác dụng bảo vệ các cá
nhân và nhóm chống lại những hành động (“actions”) hoặc
sự bỏ mặc (“omissions”) làm tổn hại đến nhân phẩm, những
sự đưỢc phép (“entitlements”) và tự do cơ bản (“ỉundamentaỉ
ỉreedoms”) của con người”’. Cách định nghĩa này có thể bị
phê phán vì cho rằng quyền con người là có sau luật pháp,
có sau sự bảo vệ ở phạm vi quốc tế. Tuy nhiên, định nghĩa
này nhấn mạnh tính chuẩn mực chung (phổ quát) của các
quyền con người, và dễ làm căn cứ cho sự đồng thuận, cũng
như thuận tiện cho việc vận động các quốc gia tôn trọng
tiêu chuẩn chung trong hoạt động lập pháp (xây dựng pháp
luật) và thực tiễn.
1. Văn phòng Cao ủy Liên hỢp quổc về nhân quyền: Ereequently
Asked Questions on a Human Rights-based Approach to Deveỉopment
Cooperatìon, New York and Geneva, 2006, tr. 1.
10