Page 24 - Hồ Chí Minh Tiểu Sử

Angiêri, Tuynidi, Cônggô, Đahômây, Xênêgan,
Rêuyniông... Đến đâu anh cũng thây cảnh khổ
cực của người lao động dưới sự áp bức bóc lột dã
man, vô nhân đạo của bọn thông trị. Một trong
những cảnh ấy anh đã trông thấy ở Đaca
(Dacar): "Đến Đaca, bể nổi sóng rất dữ. Tàu

không thể vào bờ. Cũng không thể th ả canô
xuông vì sóng rấ t to. Đe liên lạc với tàu, bọn
Pháp trên bò bắt những người da đen phải bơi
ra chiếc tàu. Một, hai, ba, bô"n người da đen
nhảy xuông nước. Người này đến người kia, họ
bị sóng bể cuô"n đi"', cản h tượng đó làm cho
Nguyễn Tất Thành râ't đau xót. Anh liên tưởng
một cách tự nhiên đên số phận của người dân
Việt Nam, đồng bào khôn khổ của anh. Họ cũng
là nạn nhân của sự hung ác, vô nhân đạo của
bọn thực dân. Những sự việc như vậy diễn ra
khắp nơi trên đường anh đi qua, tạo nên ở anh
môl đồng cảm sâu sắc với số phận chung của
nhân dân các nước thuộc địa.

1. Trần Dân Tiên: Những mẩu chuyện về đời
hoạt động của Hồ Chủ tịch, Nxb. Sự thật, Hà Nội,
1975, tr.23.

24