Page 191 - Hai Bà Trưng

Tham tàn trách bởi quân gây biển
Oanh liệt khen cho gái dị thường
Liều với non sông đôi má phấn
Giành nhau nòi giống một da vàng

Cột đồng Đông Hán tìm dâu thấy
Chỉ thấy Tây Hồ bóng nước gương.

Thai Xuyên

1. Phải công nhận đây là một bài thơ rất hay: ý tứ
sâu xa, lòi lẽ điêu luyện, chất thơ rất đậm đà. Đầu thế
kỷ 20, bài đã được chọn vào sách giáo khoa: Quốc Văn
trích diễn của Dương Quảng Hàm. Nhiều thế hệ học
sinh đã học thuộc.

2. Nhưng lại có vấn đề đã gây sự băn khoăn. Thơ
hay, ý tốt, nhưng tác giả bài viết lại là người lúc bấy giò
bị dư luận ché bai, vì nghi ngờ về tư cách. Do đó sau
này, nhiều tài liệu nghiên cứu đã bỏ qua, không nhắc
đến bài thơ nữa. Chúng tôi vẫn cứ xin in lại, để lưu một
giai thoại sau đây.
Bài thơ đưỢc phổ biến rộng rãi. Có một nhà nho đã
rất tán thưởng, nhưng khi biết tên tác giả thì ông lại
nổi giận.
Tại sao con người như thê mà dám viết về Bà
Trưng? Thế là đánh lừa người đọc để để cao mình.

Và lập tức ông viết ngay hai bài thơ vịnh Bà Trưng
để tỏ thái độ (bài có đưỢc đăng báo Tiếng Dân năm 1940).

192