Page 73 - Đinh Tiên Hoàng

Bặc, Hạp thế lực không địch nổi Hoàn. Tuy lấy tiếng là giết
giặc bên cạnh vua nhưng chưa nêu rõ được tội cướp ngôi
vua, tư thông vói Thái hậu, cho nên Hoàn được nhờ vào
mệnh lệnh của Mấu hậu và vua nhỏ để gán cho các người
đối lập cái tội phản nghịch. Lòng ngưòi không cùng với họ
thù oán Hoàn, rốt cuộc vì vội vàng dấy quân bị cô lập mà
chuốc lấy thất bại".

♦ ♦
Như Vậy, triều Đinh bắt đầu năm 968, sau khi Đinh
Tiên Hoàng dẹp loạn các sứ quân thống nhất đất nước và
kết thúc năm 980, khi con của Đinh Tiên Hoàng là Đinh
Phế Đế nhường ngôi cho Lê Hoàn.
Tổng cộng nhà Đinh có hai đời nhưng thực chất chỉ có
một đời vua Tiên Hoàng. Đây là một triều đại tồn tại trong
một thời gian quá ngắn ngủi song vị vua khai sáng triều
Đinh đã đóng vai trò rất lớn trong lịch sử Việt Nam. ông là
người có công dẹp loạn các sứ quân, thống nhất giang sơn
và trở thành hoàng đế đầu tiên của Việt Nam sau 1000 năm
Bắc thuộc.
Đại Cồ Việt là nhà nước mở đầu cho thời đại độc lập,
tự chủ, xây dựng chế độ quân chủ tập quyền ở Việt Nam.
Đinh Tiên Hoàng được đánh giá là vị vua mở nước, lập đô,
dựng nền tự chủ, khẳng định Việt Nam là một nước độc
lập, sánh ngang với nước lân bang Thiên triều.

Từ vua Đinh trở về sau, các vua không xưng vưcmg
nữa mà đều xưng Hoàng đế như một dòng chính thống.
Có thể nói, Đinh Tiên Hoàng là vỊ hoàng đế đặt nền móng
sáng lập nhà nước phong kiến trung ương tập quyền đầu

74