Page 75 - Di Tích Lịch Sử
P. 75
Tiên Hoàng (thế kỉ X). Đến thời Hậu Lê (thế kỉ XV) được xây dựng hoàn chỉnh theo
quy mô như hiện tại.
Theo truyền thuyết được ghi lại trong Đại Việt sử kí toàn thư, khu vực Đển Hùng
hiện nay là trung tâm của nước Văn Lang thời các vua Hùng, thời kì đẩu tiên trong lịch
sử dựng nước và giữ nước của nhân dân ta.
Đền Hùng gồm hệ thống các di tích sau:
Đền Hạ
Được xây dựng vào thế kỉ XVII - XVIII. Kiến trúc kiểu chữ nhị (=) gồm Tiển bái và
Hậu cung. Kiến trúc đền Hạ đơn sơ, kèo cầu suốt, quá giang đóng trụ, mái lợp ngói mũi.
Tương truyền rằng nơi đây, mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng, sau nở thành trăm
người con trai, nguồn gốc của cộng đồng người Việt, nghĩa “đổng bào” (cùng bọc)
được bắt nguổn từ đây. Khi các con khôn lớn cha Lạc Long Quân mang theo 50 người
con vê' vùng biển quai đê lấn biển, mở mang bờ cõi. Mẹ Âu Cơ mang theo 49 người
con ngược lên vùng núi, trồng dáu, chăn tằm, dệt vải, xây dựng cuộc sống. Người con
trưởng ở lại làm Vua, cha truyền con nối 18 đời đều gọi là Hùng Vương.
Chùa Thiên Quang
Chùa xưa có tên gọi là “Viễn Sơn Cổ Tự” sau đổi thành “Thiên Quang Thiền
Tự”. Chùa được xây dựng vào thời Trần, đến thế kỉ XV xây dựng lại, thời Nguyễn
chùa được đại trùng tu. Hiện nay chùa có kiến trúc kiểu chữ công ( I ) gồm ba toà
tiền đường (5 gian) Tam bảo (3 gian) và Thượng điện (3 gian) các toà được làm theo
kiểu cột trụ, quá giang gối đẩu vào cột, kèo suốt cài nóc. Phía ngoài có hành lang xây
xung quanh. Mái chùa lợp ngói mũi có đầu đao cong, bờ nóc đắp hình lưỡng long
chầu nguyệt.
Chùa thờ Phật theo phái Đại thừa. Trước cửa chùa có cầy vạn tuế có tuổi gần tám
trăm năm. Nơi đây ngày 19/9/1945, Chủ tịch Hổ Chí Minh trước khi về tiếp quản Thủ
đô Hà Nội, Bác đã ngồi làm việc bên gốc cầy vạn tuế.
Đền Trung
Có tên Hùng Vương Tổ miếu. Đền được xây dựng vào thời Lý - Trấn. Đến thế kỉ
XV bị giặc Minh tàn phá, sau này được xây dựng lại, kiến trúc hiện nay kiểu chữ nhất
(-) 3 gian, kiến trúc đơn sơ không có cột, kèo cẩu quá giang cột trốn gối vào tường,
mái lợp ngói mũi.
Tương truyền là nơi các vua Hùng cùng Lạc hầu, Lạc tướng ngắm cảnh và họp
bàn việc nước. Nơi đây Vua Hùng thứ 6 đã nhường ngôi cho Lang Liêu người con hiếu
thảo sáng tạo ra bánh chưng, bánh giẩy.
Đền Thượng
Có tên chữ là Kính thiên Lĩnh điện (Điện thờ trời trên núi Nghĩa Lĩnh). Tương
truyền các vua Hùng thường lên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh để tiến hành nghi lễ tín ngưỡng
Một s ố tícll lỊctl s ử - VẲM VlOÁ việt 'NíktM
( 76 )