Page 612 - Di Tích Lịch Sử
P. 612
Nhà tù Phú Quốc trở thành trại giam tù binh trung tâm toàn Việt Nam Cộng hoà,
giam giữ hơn 32.000 tù binh (40.000 tù nhân nếu tính cả tù chính trị nhiều thời kì).
Nơi đây ghi dấu lại những hình phạt dã man của thực dân, đế quốc và tay sai đối
với đồng bào và chiến sĩ cách mạng ta. Những hình phạt như “đóng kim”: dùng những
cây kim chích đã cũ, đóng từ từ vào 10 đẩu ngón tay; chuồng cọp Catso; chuồng cọp
kẽm gai; “ăn cơm nhạt”; “lộn vỉ sắt”; “đục răng” và “bẻ răng”; “roi cá đuối”; “đóng
đinh”.. .và nhiều hình phạt dã man khác mãi là những minh chứng cho “địa ngục trẩn
gian” của đế quốc, tay sai gầy nên ở đây.
Tuy nhiên, nơi đây cũng ghi dấu tinh thẩn chiến đấu quật cường, không chịu
khuất phục của các chiến sĩ cách mạng. Tiêu biểu cho tinh thần đó được lịch sử ghi
nhận đó là các cuộc vượt ngục vĩ đại của tù nhân Phú Quốc. Theo tư liệu tại di tích, các
thế hệ chiến sĩ bị tù đày tại đây đã làm nên kì tích: Tổ chức được 42 cuộc vượt ngục.
Vượt ngục quả cảm theo đủ mọi cách có thể: bí mật vượt rào; đánh lính áp giải khi
ra ngoài làm việc khổ sai để cướp đường chạy trốn; đào hầm ngầm lấy lối thoát ra...
Gần trăm người hi sinh hoặc bị bắt trở lại, hơn 200 người thoát được ra ngoài, tiếp tục
hoạt động.
Nơi đây cũng là nơi ghi nhận những hi sinh mất mát của nhân dân Việt Nam
trong cuộc kháng chiến trường kì chống đế quốc và tay sai. Tính đến tháng 10/2008,
người ta đã tìm được tổng cộng 1.028 bộ hài cốt liệt sĩ tại nhà lao Cây Dừa. Mới đầy,
Đội K92 Kiên Giang phát hiện thêm 268 bộ hài cốt liệt sĩ, nâng tổng số hài cốt liệt sĩ hi
sinh tại Nhà tù Phú Quốc đã được tìm thấy lên 1.336 bộ.
Di tích lịch sử Nhà tù Phú Quốc gồm có tượng đài hình nắm tay, là “biểu tượng
của sự đàn áp khốc liệt và tinh thần hiên ngang vùng lên phá xiểng của tù binh Phú
Quốc”, nghĩa trang liệt sĩ, và khu Trại giam Tù binh Phú Quốc được phục dựng. Những
năm gần đây, cùng với sự đầu tư của Trung ương, các doanh nghiệp trong và ngoài
nước, Phú Quốc từ hòn đảo hoang vắng dẩn thay đổi trở thành “nàng tiên cá” lộng lẫy,
thu hút hàng triệu khách du lịch đến tham quan, chiêm ngưỡng. Năm 1996, di tích
Nhà lao Cây Dừa bắt đẩu mở cửa đón du khách đến tham quan.
Một trong những điều du khách ngỡ ngàng khi đến Phú Quốc là di tích “Trại giam
tù binh Phú Quốc” - chứng tích tội ác của đế quốc còn lưu lại trên hòn đảo ngọc này.
Khu di tích ngày nay không rộng, nằm trên khu vực chính nhà lao cũ, có nhà trưng
bày hiện vật xây hai tầng và khu trưng bày ngoài trời những hiện vật nguyên gốc và
hầu như nguyên vị trí. Nhà lao Cây Dừa đã đi vào văn học qua cuốn kí sự lịch sử của
nhà văn Chu Lai.
Hiện nay, mỗi năm khu di tích Nhà lao Phú Quốc đón hơn 10 nghìn lượt khách.
Đặc biệt, khách nước ngoài đến thăm di tích ngày một đông hơn.
Khu Di tích Lịch sử Nhà tù Phú Quốc được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận
Di tích cấp Quốc gia theo Quyết định 1430 QĐ/BT ngày 12/10/1993.
Một số í>i ticVi lỊclt tử - vẲti lioÁ Việt "Naim
C 6 2 1 >