Page 513 - Di Tích Lịch Sử

lại dựng thêm 2 dãy tả vu và hữu vu, mỗi dãy 5 gian, đền Khải Thánh, chính đường
và tiền đường đều 3 gian, một tòa cửa giữa 3 gian, một tòa cửa trước 1 gian, một tòa
kho đổ thờ 3 gian, một tòa Khuê Văn các 2 tầng, ba gian hai chái; phía trước, biển “Đại
Thành điện” đổi làm “Văn miếu điện” và “Khải Thánh điện” đổi làm “Khải Thánh từ”.
Tuy nhiên, năm 1861, khi quân Pháp tiến đánh Biên Hoà, sau 2 ngày giao chiến,
ngày 17/12/1861, quân Pháp chiếm được thành và đã phá bỏ Văn miếu Trấn Biên, sau
146 năm tổn tại.
Cho đến ngày 9/12/1998, một công trình mới mang tên Văn miếu Trấn Biên
được khởi công khôi phục lại trên nển Văn miếu cũ tại phường Bửu Long, thành
phố Biên Hoà, tỉnh Đổng Nai cách trung tâm thành phố khoảng 3km, gần Trung
tâm Văn hoá Du lịch Bửu Long trong phạm vi khoảng 2ha, với số tiền đẩu tư gần 20
tỉ đồng. Công trình này được khánh thành giai đoạn 1 vào ngày mùng 3 Tết Nhâm
Ngọ (nhằm ngày 14/2/2002). Sau đó, trong dịp kỉ niệm 290 năm Văn miếu Trấn Biên
(1715 - 2005), nhiểu hecta đất đã được giao thêm và giai đoạn 2 của công trình tiếp
tục được thực hiện...
Văn miếu Trấn Biên được người dân gọi là văn thánh miếu. Từ cửa Văn miếu, đi
qua Khuê Văn các là đến đến Khải thánh (nơi thờ Lã Vọng Khổng Tử, danh nhân tiêu
biểu của nển Nho học). Sau là đến gian nhà thờ chính gổm ba gian hai chái với lối kiến
trúc cổ trang nghiêm, sơn son thếp vàng rực rỡ, trên các cột nhà treo đôi các liễn đối,
ví dụ như:
“Nguyễn Hữu Cảnh định nghiệp Trấn Biên; Lớp lớp anh tài giang lục tỉnh”
“Võ Trường Toản mở trường Gia Định; Đời đời sĩ khí nối tam gia”
Bên trái nhà là nơi thờ các danh nhân văn hoá Việt Nam như Nguyễn Trãi, Nguyễn
Bỉnh Khiêm, Chu Văn An...; bên phải thờ danh nhản đất Nam Bộ như Gia Định Tam
gia, Võ Trường Toản, Nguyễn Đình Chiểu... tất cả đều chỉnh chu. Nằm trang trọng
chính giữa gian thờ, bàn thờ vị danh nhân văn hoá vĩ đại của dân tộc - Chủ tịch Hồ
Chí Minh được trang hoàng khéo léo, trang nghiêm như thể hiện tấm lòng tôn kính
của lớp hậu bối đối với vị cha già dần tộc. Bên cạnh đó, gian nhà thờ còn chứa nhiểu
công trình mang ý nghĩa văn hoá như bia truyền thống, tủ chạm khắc tinh vi chứa
18kg đất, 18 lít nước mang vế từ đền Hùng, trống hội Thăng Long...
Phía trước hai bên nhà thờ chính còn có hai ngôi miếu, miếu bên trái thờ Tiên sư,
miếu bên phải thờ Tiền hiền - Hậu hiển.
Ngoài ra, nơi Văn miếu Trấn Biên còn có khu sinh hoạt truyền thống gồm có nhà
truyền thống, bia truyền thống và các công trình phụ cận. Bia truyền thống Trấn Biên -
Đổng Nai khắc bài văn khái quát về truyền thống văn hoá, giáo dục của Biên Hoà xưa
và nay. Nhà truyền thống chủ yếu dùng để trưng bày và ghi danh những đơn vị, cá
nhân đạt được các danh hiệu cấp Nhà nước...
Văn miếu là nơi bảo tổn, gìn giữ và tôn vinh các giá trị vàn hoá giáo dục xưa và nay
của dần tộc và của địa phương; đổng thời là một thiết chế văn hoá, du lịch gắn với khu
danh thắng Bửu Long đã được công nhận là di tích quốc gia. Do vậy, ngoài việc thờ
phụng các danh nhân văn hoá - giáo dục xưa và nay, Văn miếu Trấn Biên còn là nơi tổ

Một *ố ỉ>í tícVi lịcli ívr - vẢn lioÁ Việt NAm
c 5 21 >