Page 259 - Dạy Học Vật Lý

Rôbe Brao (1773-1858)

Chuyển động hỗn độn không ngừng trong nước của các hạt phấn hoa hay

các hạt vô cơ được gọi là chuyển động Brao. Các hạt chuyển động hồn độn không
ngừng đó gọi là các hạt Brao.

Trong một thời gian dài đến gần một thế kỉ người ta không giải thích được

nguyên nhân gây ra chuyển động Brao. Mãi đến đầu thế kỉ 20 sau khi thuyết
nguyên tử ra đời, Anhxtanh ứng dụng thuyết đó và đã giải thích thành công hiện

tượng chuyển động Brao.

Theo Anhxtanh thì chuyển động Brao là do sự va chạm các phân tử nước
với hạt Brao. Các phân tử nước chuyển động hỗn độn, không ngừng nên các

hạt Brao cũng chuyển động hỗn độn, không ngừng. Vậy có thể coi thí nghiệm về
chuyển động Brao là thí nghiệm chứng tỏ sự chuyển động của các phân tử,

nguyên từ cấu tạo nên vật chất.
Vinh danh

Năm 1810, Brao được bầu làm thành viên của hội Khoa học Hoàng gia

Luân Đôn, năm 1822 ông là thành viên của hội Lainen Luân Đôn. Cùng năm ấy,
ông được bầu làm viện sĩ nước ngoài viện Hàn Lâm Khoa học Thụy Điển. Do

công lao của ông đối với Bảo tàng và cả đối với ngành thực vật học của nước Anh
nên ông được tặng huy chương Côplây vào năm 1839. Sau này ông là chủ tịch của

hội Lainen từ năm 1849 đến 1853.
Brao là nhà thực vật học, nhưng là nhà thực vật học duy nhất phát hiện ra

và quan sát một hiện tượng chuyển động có liên quan mật thiết với lĩnh vực vật lí.

Vì vậy, những người làm hay học vật lí, khi nghe nói đến Brao, hầu như ai cũng
nghĩ đến hiện tượng vật lí gắn liền với tên tuổi người đã phát hiện ra nó là hiện

tưọng chuyển động Brao.

259