Page 250 - Dạy Học Vật Lý

SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai

Bâutơn (trùng tên với bố) và Giêm Oat Con. (Matthew Boulton và James Watt

Jr.).
Có một chi tiết khá thú vị. Như ta đã biết, năm 1775 mang lại cho Oat

niềm vui lớn. Đó là năm mà Công ti Bâutơn và Oat ra đời, do đó Oat rũ bỏ được
khó khăn đã trói buộc Oat hàng chục năm về trước là khó khăn về tài chính.

Ngoài ra, cũng năm 1775 lại còn một tin vui nữa, một tin vui đặc biệt bất
ngờ đến với Oat. Năm ấy, Nghị viện của nước Anh thông qua một nghị quyết cấm

mọi cá nhân và tổ chức bất kì sản xuất những máy hơi nước giống như máy hơi

nước do Oat chế tạo. Vì vậy, suốt hai mươi lăm năm sau đó, Công ti Bâutơn và
Oat là công ti độc quyền sản xuất máy hơi nước trên toàn lãnh thổ nước Anh.

Tuy vậy, Oat không lợi dụng sự độc quyền đó để thao túng thị trường máy

hơi nước mà lại bán máy với một hình thức đặc biệt có lợi cho các khách hàng của
mình. Oat tính ra sức kéo của một con ngựa bằng 180 lbf^'\ còn cỗ máy của Oat

có sức kéo bằng 3600 lbf, nghĩa là bằng hai mươi con ngựa.
(1, 2) 180 lbf ~ 800 N, 3600 lbf ~ 16 000 N.

Chi phí cho máy làm việc ít hơn so với chi phí nuôi hai mươi con ngựa.
Vậy là mồi năm khách hàng dùng máy thì tiết kiệm được một số tiền nào đó. Oat

yêu cầu mỗi năm khách hàng trả cho công ti số tiền bằng một phần ba số tiền tiết

kiệm được và trả liên tục trong 25 năm.
Chú ý rằng thời kì của Oat là thời kì cuộc cách mạng công nghệ ở Anh

đang diễn ra sôi nổi. Máy hơi nước của Oat đã đóng góp một phần đặc biệt quan
trọng cho công cuộc cách mạng đó. Vì vậy, trong số những nhân vật nổi tiếng

trong cuộc cách mạng công nghiệp thì Oat nổi lên như một ngôi sao.

Hồi ấy, ở Bơcminhghêm có một tổ chức xã hội, thực chất đó là một câu
lạc bộ, của giới trí thức gọi là hội Mặt trăng. Gọi như vậy bởi vì hội sinh hoạt vào

250